Menntamál - 01.06.1950, Side 20
82
MENNTAMÁL
En hversu margir eru þeir á vorum dögum, sem eru ham-
ingjusamir í þeim skilningi? Ef viÖ athugum okkur sjálf
og það fólk, sem við eigum saman við að sælda, verðum við
þess vísari, að margur maðurinn unir ekki alls kostar vel
sinni tilveru. Við vitum ekki alltaf, hvað okkur er að van-
búnaði. Margir okkar eru eirðarlausir, sí og æ óánægðir.
Aðrir setja það fyrir sig, að þeir komi ekki eins miklu í
verk og hugur þeirra stendur til, og enn öðrum finnst þeir
vera einmana og slitnir úr öllum tengslum við lífið kring-
um sig. Kynferðismálin valda mönnum miklum vanda.
Miklu meira en helmingur kvenna í landinu þjáist af fjör-
leysi (frigiditet), og í sífellu er kvartað um skort karl-
manna á blíðu.
Hvað varðar þetta uppeldið? Ef við viljum forðast, að
slíkur vandi steðji að mönnum á fullorðinsaldri, verðum
við að gefa uppeldinu gaum. Með frjálsu uppeldi, teljum
við, að hægt sé að draga mjög úr þessum meinum og stund-
um koma í veg fyrir þau með öllu.
Uppeldi — menningarmál.
Hvers vegna erum við nú að bera þessar bollaleggingar á
borð? Við höfum fram að þessu getað lifað lífinu án þess að
vita mikið um barnssálina. Því hefur meira að segja verið
haldið fram, að „hin góða, gamla tíð“ hafi að öllu leyti verið
rriiklu betri, og að vorir tímar séu hinir verstu, sem komið
hafi. Ef þessu væri svo farið, værum við ekki bölsýn að
ástæðulausu, en þetta er nú ekki rétt, sem betur fer. Að
einu leyti erum við betur sett að minnsta kosti en fólk áður
á tíðum: Þekking okkar á manninum er stórum meiri en
nokkuru sinni áður. Það er ekki fyrr en síðustu hálfa öld-
ina, að fram hefur farið vísindaleg rannsókn á sálarlífi
mannsins.
Mjög fá okkar mundum vilja vera án hjálpartækja nú-
tímans. Við, sem höfum vanizt járnbrautarlestum, bílum,
síma, rafljósi, alls konar tilbúnum hlutum, mundum varla