Menntamál - 01.06.1950, Blaðsíða 46

108
MENNTAMÁL
á að keppa við sjálft sig, er það hinn hollasti þáttur keppn-
innar.
- -Ég hef hér fyrir framan mig töflu yfir 3. bekk. Börnin
eru á aldrinum 10 ára og 2 mánaða til 8 ;8. Hæsta einkunn,
sem þau geta fengið er 20 stig. Duglegasta barnið nær
þessum stigafjölda á 7*4, úr mínútu, en lélegasta barnið
fær 41/2 stig eftir 56 mínútna vinnu. Við nákvæma athug-
un á töflunni kemur í ljós, að í sama bekknum er stór hluti
nemendanna 2 ár á undan meðaltali bekkjarins, en það er
líka stór hluti, sem er 2 ár á eftir. Það er að segja að lestrar-
geta bekkjarins nær yfir 4 ár. Á annarri töflu hef ég línu-
rit yfir 29 nemendur í 1. bekk. Á því sést að duglegasti nem-
andinn las 1400 síður, meðan sá lélegasti las 100. Allir
þessir nemendur notuðu nákvæmlega sömu bækur og fengu
aldrei að hætta við neitt verkefni fyrr en gengið hafði ver-
ið úr skugga um að þeir kynnu það, sem búið var að fara
yfir. Það er æði margt, sem þessum mun getur valdið. Gáf-
ur barna eru misjafnar og hafa mikla þýðingu, en þó er
ekki gáfaða barnið alltaf betri lesari en hið treggáfaða.
Heimilisástæður, líkamleg heilbrigði, sjón og heyrn eru
ákaflega þýðingarmikil atriði. Félagslegar aðstæður hafa
einnig mikið að segja. Fjárhagsafkoma heimilisins og
menningarstig, siðferðisvitund þess og viðhorf til skólans
er og þýðingarmikið atriði og getur oft haft úrslitaáhrifin
á þroska barnsins og framför. Og í tilraunum sínum komst
Karl Bakki t. d. að þeirri niðurstöðu, að börnin í 4. bekk,
sem voru frá hinum betur stæðu og menntaðri heimilum
væru duglegri í lestri en börnin í 5. bekk, sem voru frá
fátækari heimilum og menntunarsnauðari.
Fjarvistir geta líka tafið lestrarframför afar mikið.
Barn, sem oft er fjarverandi, missir mikið úr. Og það er
barninu afar hættulegt. E. t. v. er barninu ekkert jafn-
hættulegt og eyður í námsefnið, þegar um undirstöðunáms-
greinar er að ræða. Að vísu hefur duglegur nemandi alltaf
talsverða möguleika til þess að ná upp meira eða minna