Menntamál - 01.06.1950, Side 32

94
MENNTAMÁL
leið. Það, sem skrifað er niður í kennslustund, lærist
heima og má nota 5 mín. framan af næsta tíma til þess
að tryggja að það hafi verið gert.
3. 1 eðlisfræði er varla hægt að kenna annað en það,
sem hægt er að gera tilraunir með og þær ályktanir, sem
hægt er að draga af þeim. Árangur tilraunanna læra
börnin heima.
4. Reikningur. Enda þótt ég sé engan veginn sérfróður
um reikningskennslu, set ég hér eitt dæmi til þess að
sýna aðferð, sem mér hefur gefizt betur en sú, sem notuð
er í Ólafi Dan. Að sjálfsögðu er ekki reynt að kenna flat-
armál. og rúmmál, nema börnin hafi margsinnis mælt hluti
og lært, hvernig reikna megi út yfirborð þeirra og rúm-
mál. En athugum eitt þríliðudæmi. 8 menn ljúka verki
á 7 dögum með 9 stunda vinnutíma á dag. Hve lengi eru
5 menn, sem vinna 8 stundir á dag, með verkið? Algeng-
ast er að kenna börnunum strax að setja svona dæmi á
„strik“ og raða tölunum þar eftir talnahlutföllunum. Ef
til vill er það skýrt nokkrum sinnum fyrir þeim, hvers
vegna þessi tala á að standa fyrir ofan strikið og hin fyrir
neðan. Fæstir krakkarnir fylgjast með í eða skilja skýr-
ingarnar. Þau reyna að læra aðferðina utanbókar, en
minnið vill oft bregðast. Einfaldast er í slíkum dæmum
að reikna út tölu vinnustunda, sem 1 maður væri að vinna
verkið og deila því síðan fyrst með átta og síðan með 5 eða
með margfeldi þeirra. Þríliðudæmi ættu sjaldan að vera
flóknari en það, að hægt sé að „leysa þau upp“ í einingar,
og þau brotin fullkomlega til mergjar.
Aðalgallinn við reikningskennslu okkar nú virðist yfir-
leitt vera, að dæmin eru of þung, of fá og ekki nógu „raun-
veruleg“. Reikningur er nógu „abstrakt“ í sjálfu sér fyrir
lítt þroskaða barnsheila, þótt reynt sé að halda honum
við „daglegt líf“ barnanna. Hér er aðalatriðið hið sama
og í náttúrufræði og landafræði, að setja aldrei neitt fyrir
heima, fyrr en það er fullskýrt og helzt ekki fyrr en börn-