Menntamál - 01.06.1950, Side 30
92
MENNTAMÁL
ur að breytast, ef ekki á að stefna unglingafræðslu okkar
í voða, ef árangur hennar á ekki að verða sá, að við full-
vissum meiri hluta barnanna um og færum sönnur á, að
þau séu svo vitlaus, að þau geti ekkert lært.
f lögum um gagnfræðanám er gert ráð fyrir verknáms-
og bóknámsdeildum. Nú hefur komið í ljós, að verknáms-
deildir og verkleg kennsla er svo dýr, ef hún á að geta
heitið kennsla, að lítil von er til að hún komist á fyrst um
sinn. Lítur helzt út fyrir að um ófyrirsjáanlegan tíma
verði ekki hægt að gera ráð fyrir verknáms-unglinga-
deildum, heldur aðeins misjafnlega miklu bóknámi. Hing-
að til hafa kröfurnar um bóklegt nám verið nálega þær
sömu í öllum deildum unglingastigsins. Börn, sem eru
langt undir meðallagi að greind, eiga að læra tvö erlend
tungumál (ekki talmál, heldur ritmál) flókna þríliðu,
prósentureikning o. s. frv. f fám orðum sagt: börn, sem
hvorki eru læs eða skrifandi, eiga að læra og skilja hjálp-
arlítið daglega 10—12 bls. lesmál. Það er sjaldan, að kenn-
arinn hjálpi til við að finna aðalatriðin í lexíunni, sem
læra á. En hann verður að sjálfsögðu að krefjast þess, að
börnin kunni þessi aðalatriði, sem þau hafa alls ekki fund-
ið, ef þau þá hafa getað stautað sig í gegnum lexíuna.
Megnið af þessum treggáfuðu og meðalgreindu börnum
stenzt ekki próf, en mörgum er „hjálpað upp“ í næsta bekk
af leikfimi-, skriftar-, teikni-, og öðrum einkunnum auk
þess sem kennarar í einstökum greinum reyna að sjálf-
sögðu að „bjarga" eins mörgum og frekast er unnt, enda
þótt kunnáttan sé neðan við markið. Það er ekki gaman
fyrir kennara að viðurkenna, að meginþorri nemenda
hans fullnægi ekki lágmarkskröfum, þar eð það hlýtur
ætíð að kasta nokkurri rýrð á kennarann.
Af því, sem ég nú hef sagt, ætti að vera ljóst, að kennslu-
aðferðir og námskröfur verða að breytast. En til þess að
það sé hægt, verður að brgyta prófkröfunum. Prófkröfur
mega aldrei móta kennsluna í skyldunámsdeildum, af því