Menntamál - 01.04.1956, Blaðsíða 102

96
MENNTAMÁL
ustu ár. Það, sem einkum gerir yfirlitið aðgengilegt, eru kortin í
bókinni, en þau sýna, hvernig landhelginni hefur verið breytt frá
þvi fyrst voru sett bannsvæði við fiskveiðum útlendinga hér við
land um aldamótin 1600 af Kristjáni IV. Danakonungi og fram til
vorra tíma. Þá er grein um útfærslu fiskveiðitakmarkananna frá
þjóðréttarlegu sjónarmiði og kafli er nefnist: „ísland fyrir íslend-
inga“. Er það hvatning til íslendinga um að standa saman um málið.
Síðan kemur kaflinn „Landhelgin, fjöregg íslenzku þjóðarinnar",
er sýnir, hvernig við íslendingar eigum í vök að verjast gegn blindri
eiginhagsmunastreitu nokkurra brezkra útgerðarmanna. Þá eru hug-
leiðingar um vettvang sjávarútvegsins, efnahagsafkomu botnvörpu-
skipanna, friðunarlögin og framtíðaraðgerðir í landhelgismálum,
svo að viðunandi lausn fáist á þeim. VIII. kafli nefnist „Landhelgis-
málið og dýrkun lyginnar" og er grein, sem birtist í Morgunblaðinu
19. febrúar 1955. Hún er svar við róggreinum, er birtust í brezkum
blöðum nokkru áður, skömmu eftir að brezku togararnir tveir fór-
ust í fárviðri út af Norðvesturlandi. í fyrri hlutanum eru svo loks
myndir af nokkrum mönnum, er hafa látið landhelgismálið til sín
taka.
Síðari hluti bókarinnar fjallar um náttúru- og landfræðileg rök
fyrir því, að íslendingar eigi fulla réttarfarslega kröfu til að láta
landhelgi sína ná yfir allt íslenzka landgrunnið, og fylgir þeim hluta
kort með dýptarlitum af hafsvæðinu milli Grænlands og Bretlands-
eyja. Þá eru einnig þverskurðarkort, er sýna, hvernig fsland rís upp
af neðansjávarhryggnum þar á milli. Siðast er kort, er sýnir vita og
fiskimið við strendur landsins.
Því er ekki að leyna, að eflaust mætti skrifa margt fleira um
landhelgismálið en gert er í þessari bók en þó nær hún fyllilega
tilgangi sínum að veita nokkra fræðslu um það og hvetja þjóðina
til samtaka í málinu. Með þessari bók er bætt úr brýnni þörf al-
mennings á að fá heildaryfirlit um stærstu atriðin í sögu málsins,
en glöggt yfirlit hefur oft meira gildi en langlokulegar ritsmiðar.
Nú á öld hraðans gefur fólk sér yfirleitt ekki tíma til að lesa lang-
dregin rit um málefni, hver sem þau eru.
Bókin er skrifuð af áhuga á málefninu og sterkri trú á málstað
íslenzku þjóðarinnar. Hver íslendingur, sem vill kynna sér hana,
ætti því að lesa þessa bók. Þeirri stund væri vel varið.
Hafi svo Þorkell Sigurðsson þökk fyrir framtakssemina.
Sigurður Kristinsson.