Menntamál - 01.04.1956, Side 57
MENNTAMÁL
51
til dálítið vinnubókarhefti hjá hverjum nemanda, gjarna
með fallegri forsíðu, efnisyfirliti og heimildaskrá.
Á meðan hið frjálsa starf stendur yfir, hafa nemendur
fullt frelsi í kennslustofunni. Það þýðir þó ekki, að hver
og einn megi gera allt það, sem honum þóknast. Nei, við
slík uppvaxtarskilyrði læra nemendur fljótt, að ábyrgð
fylgir frelsi, eins og skuggi líkamanum. Sjálfsagt er að
rökræða það við bekkinn öðru hverju til að skerpa skiln-
inginn. — En, sem sagt, þeir fá að hreyfa sig eftir þörfum
í kennslustundum, tala í hljóði við starfsfélagana og kenn-
arann, sem alltaf er til taks að leiðbeina, ef þörf er á,
o. s. frv. — allt innan þeirra takmarka frelsisins: að
skerða ekki starfsfrið félaganna. — Þessi þáttur getur
varað allt að viku, með tveggja til fjögra stunda vinnu á
dag. (Kennarinn víxlar tímum eftir þörfum.) — Ýmsir
nemendur vinna að verkefnum sínum heima, eða þeir, sem
þess óska, og fá að fara heim með heimildarit o. fl. í þeim
tilgangi. Eru þeir jafnan margir, sem nota sér það.
Þegar hinn ákveðni tími til frjálsa starfsins er lið-
inn, hefst fjórði þátturinn: frásögnin.
Sá þáttur vekur ætíð mikla eftirvæntingu, og er það
atriði starfsaðferðarinnar, sem áreiðanlega hefur ekki
minnst uppeldislegt gildi. Þá koma nefnilega nemendur
fram og flytja stutt erindi um þau verkefni, sem þeir
höfðu valið sér til meðferðar. Meðan börnin eru ung og
lítt æfð, fá þau að flytja erindi sín af blöðum, en annars
er keppt að því, að þau geri það blaðalaust. Séu t. d. þrír
um sama verkefnið, skipta þeir oft með sér verkum þannig,
að tveir annast frásögnina, en einn töfluteikningar og
smáskriftir á töflu til skýringar. Þegar svo hverju erindi
er lokið, hefst spuringatími, þar sem nemendurnir spyrja
fyrirlesarann um ýmislegt varðandi efni erindisins.
Fyrirlesari svarar, ef hann getur, annars kennari. Þetta
eru jafnan mjög þroskandi samræður. Loks skrifa allir
nemendur hjá sér nokkur aðalatriði, varðandi erindið.