Menntamál - 01.08.1966, Blaðsíða 62

148
MENNTAMÁL
Fyrsta ábyrgðarhlutverk kennarans í upphafi hinnar eig-
inlegu ritþjálfunar er að þroska fundvísi barnanna á hug-
myndir. tlið næsta er að sjá börnunum fyrir örvandi að-
stöðu til skrifta. Aðstaða til skrifta er því aðeins örvandi,
að hún greiði sem bezt fyrir sjálfu skriftarstarfinu, svo að
sem minnstar tafir verði á því að barnið fái komið hug-
myndum sínum á pappírinn. Ber að minnast þess að lengi
er skriftartækni barna á svo lágu stigi, að þau fá engan veg-
inn skrifað allt sem þau vildu segja. Framan af skyldi kenn-
arinn því hjálpa hinum seinskrifandi jafnvel með því að
skrifa eitthvað fyrir þau sjálfur eftir fyrirsögn barnsins.
Ónóg skriftartækni má ekki verða til þess að draga úr vilja
barns til tjáningar. Slíkt getur beinlínis dregið mjög úr
raunverulegri sköpunargetu þess og gert það fráhverft öllu
ritunarstarfi.
Þeim börnum, sem forþjálfun sú, sem hér hefur verið
fjölyrt um, laðar ekki til skrifta, verður kennarinn að
hjálpa sérstaklega með viðræðum og spurningum, sem stefna
að því að fá þau til að hugsa dýpra um reynslu sína og þau
efni til frásagnar, sem hún hefur að bjóða.
Eftir að börnin hafa lokið ritsmíðum sínum, ber kenn-
aranum að hvetja þau til að lesa þær vandlega yfir og
ganga úr skugga um að þau hafi skrifað einmitt það, sem
þau höfðu í huga. Ef sú er ætlunin, að nemandi lesi rit-
smíð sína í heyranda hljóði, skal liann hvattur til að reyna
að vanda hana svo mjög, að áheyrendur geti því sem næst
séð, heyrt og þreifað á frásagnarefninu. Ef upplestur rit-
smíðarinnar fellur í hlut kennarans ætti hann og höfundur
í sameiningu að fara yfir hana áður til glöggvunar.
Nú færast nemendur undan því að ritsmíðar þeirra séu
lesnar í heyranda hljóði, og ber þá kennara að virða vilja
þeirra. Slík tregða bendir þó líklega til þess, að ekki sé
nægilegur samhugur innan bekkjarins, en án samhugar
nemenda er kennara erfitt um vik að ræða ritsmíðar þeirra
sem skyldi. Undanfærslur og feimni nemenda ættu því að