Æskan - 01.01.1971, Side 13

Misnotkun
og vanamyndun
Mörg eiturefni eiga það sameiginlegt,
að áhrif þeirra á líffærin þreytast við lang-
varandi notkun. Það myndast smám sam-
an sterk ílöngun eða þörf fyrir eitrið, og
só þeirri (löngun eða þörf ekki fullnægt,
finnur viðkomandi einstaklingur til mik-
illa óþæginda og getur orðið sárþjáður.
Vanamyndun hefur átt sér stað. Hlutað-
eigandi persóna er orðin háð eiturefninu.
Slík áhrif hafa fyrst og fremst kókaín
og efni af ópíum flokknum, svo sem
morfin og heróín. Aðalhættan við marihú-
ana og hass er sú, að hlutaðeigandi lendi
fyrr eða síðar í sterkari eiturlyfjum fyrsta
flokksins. Ýmis svefnlyf, amfetamín og
prelúdin og önnur svipuð efni geta oft
verið vanamyndandi.
Mesta hættan f sambandi við áfengis-
notkun er raunar, að hún leiðir oft til
notkunar hinna sterkari eiturlyfja.
Þegar einstaklingur hefur neytt áfengis
svo lengi og svo reglubundið, að löngun-
in í það er orðin sterkari en viljinn til að
drekka það ekki, segjum við, að hann sé
orðinn ofdrykkjumaður eða áfengissjúkl-
ingur.
Ofdrykkjumaðurinn hefur með öðrum
orðum algjörlega misst vald á sjálfum
sér, þegar áfengið er annars vegar.
Erfitt er að segja um það með vissu, hve
margir áfengissjúklingar eru hér á landi,
en þeir eru taldir um þrjú þúsund.
Ofneyzla áfengis er einn af alvarleg-
ustu og útbreiddustu sjúkdómum meðal
þjóðar okkar.
Áfengi er að visu vanamyndandi, en þó
vægara en þau fyrst töldu.
Sigurður Gunnarsson.
Þetta gerdist fyrir 47 árum:
Knattspyrnuleikur aldarinnar
^^^P^yrsti knattspyrnuleikurinn á hinum fræga Wembley-leikvelli Breta fór
fram þann 29. apríl 1923, og þar kepptu ensku liðin West Ham og
Bolton Wanderers. Sá leikur var allsögulegur, þar sem um þúsund
áhorfendanna hlutu meira eða minna tjón af, margir misstu heilsuna
f lengri eða skemmri tíma, og einn áhorfenda dó..
Þær vikur, sem eftir voru til leiksins eftir að búið var að ákveða, hvenær
hann ætti 'að fara fram, voru vel notaðar til þess að stækka áhorfendasvæðið,
því að öruggt var, að mjög margir vildu sjá þennan mikilvæga leik. Öll sæti
áhorfendasvæðisins voru fyrir löngu uppseld, og nú var lagt kapp á að stækka
áhorfendasvæðið það mikið, að 130 þúsund manns gætu komizt þar fyrir,
en forráðamennirnir álitu, að sá fjöldi kæmi til að horfa á leikinn.
En þar misreiknaðist þeim góðu herrum heldur betur.
Það voru yfir 200 þúsund manns, sem inn á leikvanginn vildu komast —
sem flestir vildu taka þátt í vígslu hins fræga leikvallar, en það var einfaldlega
ekki rúm íyrir allan þennan fjölda. En við þetta vildi fjöfdinn ekki sætta sig.
Um kl. 2 e. h., þegar knattspyrnuleikurinn átti að hefjast, var fjöldinn allur
af æstu fólki, sem komast vildi inn á svæðið. Allt var í uppnámi. Milli 50
þúsund og 100 þúsund manns, sem ekki gátu fengið miða á leikinn, þrutu
hliðin á svæðinu, ruddust inn og fylltu sjálfan leikvöllinn — það var bókstaf-
lega ekki hægt að hafa hemil á fólkinu.
Þrjú þúsund lögregluþjónar stóðu inni f miðjum manngrúanum og vissu
ekki sitt rjúkandi ráð. Menn og konur féllu í yfirlið, og Rauði krossinn var
kominn á staðinn með hjálpargögn sfn. Öskur fólksins og sfrenuvæl yfirgnæfði
allt. Á sama tima lágu 30 meðvitundarlausir á svæðinu, og tala slasaðra var
komin yfir eitt þúsund. Fjöldi nýrra lögregluþjóna kom þeysandi á þifhjólum,
en þessi liðsauki lögreglunnar kom ekki að gagni. Og nú átti konungurinn
13
L