Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1927, Síða 16

186
Tvær konur.
IÐUNN
viljalausum reköldum á Stórasjó lífsins, af því að þeir
voru ekki hugsjónum sínum trúir. Komið þér hvergi
auga á konu Lots? Lítum til vor sjálfra. Hvenær sem
vér gerum eitthvað, sem ekki er í samræmi við feg-
urstu hugsjónina, verður eyðimörkin grárri og ömur-
legri og fjallshlíðin, sem klífa þarf, sýnist brattari, og ef
vér lítum alveg við, verður afleiðingin enn í dag sú
sama og fyrir þúsundum ára: vér verðum að saltstólp-
um á eyðimörku samvizkubitsins. Einhver spekingur
hefir sagt, að vegurinn til helvítis sé lagður með góð-
um áformum. Það er satt. Það er áreiðanlega glötunar-
vegur, að setja sér í sífellu hvert áformið öðru fegurra,
og svíkja þau svo jafnharðan. En hitt er líka jafnsatt,
að vegurinn til himnaríkis liggur í gegnum hið þrönga
hlið baráttunnar fyrir göfugum hugsjónum. Parisade
stendur við annan veginn, bendir og kallar: Komdu!
Komdu! Kona Lots stendur við hinn veginn í mynd
saltstólpa og segir: Varastu mig!
Ég hugsa til sögu vorrar eigin þjóðar. Þar sitja þær
við stýrið til skiftis, Parisade og kona Lots. Hversvegna
urðum vér ánauðugir þrælar útlendrar þjóðar á Sturl-
ungaöldinni? Af því að feður vorir gleymdu um stund
hugsjón frelsisins — náðarsólin við hásæti konungs-
ins norska var lokkandi. Þeir litu til baka og afleið-
ingin var í samræmi við reynslu aldanna. Þjóðin varð
að saltstólpa. Á endanum stirðnaði hún upp í fjötrum
valdsins og varð eins og dauður hlutur — verkfæri —
í höndum útlendra kúgara og innlendra böðla. Þorst.
Erlingsson lýsir ástandinu í svartasta skammdegi þjóðar-
innar þannig: