Kirkjuritið - 01.06.1942, Síða 75

Kirkjuritið.
Guðsþjónustusöngur.
249
um og öldum hefir þjóðkirkja vor átt svo ágæta presta í söng og
tónlist, að unun —• iengi höfð að minnum — hefir þótt á að
hlýða, en Jdó sárari vangæfni þessa á næstu grösum. Menn segja,
ef til vill, að svo marga vanti hæfileika til söngs, að ógjörning-
ur sé að bægja þeim öllum frá prestsstöðu fyrir það, en þetta
mun að nokkuru misskilningur. Séu heyrnar- og raddfæri manns
í réttu lagi (normal), þá á hann rót hæfileikans, en vanhirða
(æfingarleysi) og vanþekking á notkun hans veldur því, að hann
deyr út. Svo færi um hvern allsóæfðan hæfileika hinnar göfugu
mannvcru.
Prestsefnunum er sett fyrir að hafa náð ákveðnu stigi ýmsra
mentaefna, áður en þeir ganga sérstaklega til prestsnámsins;
þetta er trygt með stúdentsprófi, en þar er ekkert minst söng-
legs náms. Nú mætti ætla, að þá væri i sérnáminu til prests-
skapar lögð veruleg rækt við þessa námsgrein, sem hefir mátt
sín svo mikils i kirkjunni frá upphafi, en manni liggur við að
segja, að hún sé jsar eins og utandyra og ekkert tillit tekið til
hennar við námslokin, eða i prófum þeim, sem þá fara fram.
Þannig atvikaðist það, að menn geta náð kandidats-titli og síð-
an prestsstöðu, jiótt varla jjekki þeir með nöfnum söngnótur,
hvað þá heldur margbreytt gildi þeirra og verkefni, eða eigi
uokkura verulega æfingu í meðferð ])ess.
Eigi eru mjög mörg ár síðan, að svo bar við, er ungur prestur
var að tóna við messugjörð, að hann grei]) niðurlagssetningu
tónlagsins inni i miðjum tóntextanum. Organisti kirkjunnar,
sem eigi liafði starfað með þessum presti, og hélt nú, að text-
anum væri lokið, greip þegar til eftirfarandi hlutverks sins á
hljóðfærið, og jafnsnemma hóf prestur aftur framhald tónsins.
Þegar þetta kom til tals á eftir, kom í ljós, að prestur vissi ekkert
um mismunandi hlutverk tónsetninga. — Á öðrum stað var það,
að prestur leitaði lijálpar söngstjóra til að æfa einhverja söng-
setningu, sem fyrir lá. Kom þá í ljós, að honum gekk erfitt að
finna, hvort tónaröð var hækkandi eða lækkandi. — Eigi meira
af þessu; en hér skal því aðeins bætt við, að hinn fyrtaldi
þessara presta hefir ágæta söngrödd, hinn síðari mikla og sæmi-
lega, ef hún hefði verið nokkuð hefluð. Mér hefir í ýmsum til-
fellum fundist sárt, hve vanrækt hefir hér dregið úr góðum
hæfileikum.
Mönnum kann nú að virðast, að ég álasi hér söngkennurum
Prestaskólans eða Guðfræðideildar Háskólans. Það vildi ég ekki
hafa gjört, sizt án undantekninga. Mér er eins og yndisómar úr
fjarska kirkjutón presta, sem voru lærisveinar Péturs organleik-
ara Guðjónsens og jafnvel frá Bessastaðaskóla, og ég veit af