Kirkjuritið - 01.06.1942, Side 78
252
Sigtryggur Guðlaugsson:
Júni-Júlí.
mikil Icvöð til kennara, sem liefir verið vanhirt, bvi að „varðar
mest lil allra orða, að undirstaða rétt sé fundin“. Ég hefi reynslu
fyrir því, að vel má kenna börnum að nota söngnótur. Og söng-
laga nám og æfing lætur börnum vel, eigi síður sálmalaga en
annara, enda mörg þeirra einfaldari og léttari, séu þau flutt með
hæfilegum liraða. Bænastundir geta hjálpað í þessu efni. Börn-
um er yfirleitt gleði að syngja, og ég get ekki varist því að
vitna, hve oft söngur liefir létt mér lund, bæði í einveru (á
ferðalögum) og í samfélagi bræðra og systra. Sama hefðarsæti
ber söngnámi og söngiðkun i æskulýðsskólunum til framhalds
frá barnaskólunum — sálmalögum eigi slept.
Svo kemur til safnaðanna. í flestum eða öllum kirkjusóknum
landsins mun vera ákveðinn kirkjusöngstjóri — víðast hvar
organisti. fflutverk hans þarf að ná lengra en að leika á hljóð-
færið við messugjörð. Hann verður að efla með kostgæfni söng-
kunnáttu i söfnuðinum, einkum þeirra, sem teiða sönginn, en
líka annara. Auk umræðna og hvatninga í þeim efnum munu
söngæfingar utan messugjörðar tiltækilegastar. Það hygg ég
heppilegt, að kirkjusöngstjórinn sé lika söngkennari í barnaskóla
sóknarinnar svo víða, sem við verður komið. Hann kynnist
hæfileikum barnanna og getur jafnvel hagnýtt hann fyrir kirkju-
sönginn. — Ég minnist þess nú, að ég hefi tvisvar orðið inni-
lega snortinn af söng barna í kirkju. Það var í Akureyrarkirkju
á jóladagskvöldi 1876. Þá var harmóníum nýkomið í kirkjuna,
og auk annara söngmanna voru 4 barnaskóladrengir saman á
bekk, er sungu „af lífi og sát“. Og það var 30 árum siðar við
kvöldguðsþjónustu í Edinborg, að ég lilustaði á drengjakór. Ég
á ekki orð að lýsa því atviki, segi aðeins, að þá „sveif hið sæta
söngsins englamál.... yfir mina sál.“
Þess þarf varla að geta, að kirkjusöngstjóra, sem stundar þetta
starf af alúð, ber meiri fjárþóknun en nú er látin i té á sumum
stöðum. En vel má vera, að söngleg áhrif spöruðu smám saman
það og meira frá annarskonar fjáreyðslu miður gæfusamri.
En nú minnist ég líka aftur prestsins. Auk ununar af söng-
meðferð hans sjálfs, gildir það eigi litið, að hann geti hvatt og
leiðbeint, átt tal við söngstjórann og fleiri um kirkjusöngsleg
efni fjær og nær, að fornu og nýju, og bent á eftirtektarverð
lög í raddfærslu o. fl.
Og það er enn fleira, sem ég hygg, að megi verða til bóta.
Ef skólarnir stunda vel hlutverk sitt í þessu efni, þá gjöri ég
ráð fyrir, að flestir nemendur þeirra geti notað sér söngnótur
meira eða minna, sumir til söngs, aðrir til þess að leika á
ldjóðfæri, þótt eigi væri það annað en gamla islenzka lang-