Kirkjuritið - 01.04.1977, Qupperneq 54

í Þýzkalandi, enda vegnaði Gyðingum
miklu betur þar en í Ungverjalandi.
Þetta gat verið rétt þá, snemma
hausts 1931, en hálfu öðru ári síðar,
vorið 1933, var það alls ekki reyndin.
i mörgum samtölum, einnig í sam-
bandi við þing þau, sem ég neíndi,
lét Johnson í Ijós þá skoðun, að þýzk-
ir Gyðingar hefðu forustuhlutverki að
gegna í gyðingdómnum, því að and-
stæðna í andlegum efnum gætti fyrst
og fremst meðal þeirra.
Ekkert þótti mér eins íhugunarvert
og orð hans um skírnina. Hann taldi,
að margir kristniboðar meðal Gyðinga
og einnig kristniboðsfélög væru of
fljót á sér að skíra. Einmitt þetta gæti
skaðað álit kristniboðsins. Það væri
lúthersk afstaða að geta frestað skirn.
A3 störfum á stríðstímum
Ég fór frá Búdapest í október 1931
og sá Johnson ekki aftur. En við héld-
um áfram að skrifast á. Sumarið 1932
skrifaði hann mér, að sundurþykki
hefði komið upp í Félagi Gyðinga, sem
trúðu á Krist. Frá 1933 urðum við að
vera gætnir í bréfaskriftum okkar,
enda urðu allir þeir, sem voru í þjón-
ustu kirkjunnar, að vera við því búnir,
að leynilögregla ríkisins (Gestpo)
fylgdist með pósti þeirra, einkum bréf-
um til og frá útlöndum.
Ég hlýt að líta á það sem hreint
kraftaverk, að ég var aldrei kallaður
fyrir rétt hjá Gestapó. Þegar síðari
heimsstyrjöldin brauzt út, hættum við
alveg að skrifast á. Ég gat raunar
stundað prestsþjónustu allt fram í maí
1941, en hafði fleiri hnöppum að
hneppa en venjulega vegna aukastarfa
fyrir aöra presta í mörgum söfnuðum-
Svo var ég kvaddur í herinn. En mér
varð oft hugsað til Johnsons, og ég
spurði sjálfan mig, hvort hann gæti
yfirleitt haft samband við heimaland
sitt frá Búdapest, eftir að þýzkar her-
sveitir höfðu lagt Noreg undir sig.
Rússneskar hersveitir ruddust inn í
Ungverjaland veturinn 1944—45, og
þá hugsaði ég: Hvernig mun Johnson
farnast? Þá hafði ég ekki fremur en
aðrir haft neinar spurnir af brott-
flutningi Gyðinga frá Ungverjalandi,
og þó varð ég að gera ráð fyrir þeim
flutningum.
Ég gat nú aftur verið í söfnuði mín-
um frá því í ágúst 1945, og gömW
vinir gyðingatrúboðsins gátu endur-
nýjað fyrri tengsl sín á milli. Þá var
frá því greint á samkomu á heimili
dr. von Harlings kristniboðsstjóra, >
Everson á Luneborgarheiði, en þar
hafði hann setzt að á gamals aldri, að
Johnson hefði andazt, þegar setið var
um Búdapest. Það kom þó síðar í Ijós
að hann hafði lifað umsátrið af, að
kalla mátti, en áreynsian hafði orðið
honum um megn. Hann dó 1. janúar
1946.
Mér auönaðist að koma enn eina
sinni til Búdapest eftir 44 ár, í sept'
ember 1975, og dveljast þar fjóra daga-
Þá hefði ég haft hug á að vitja grafar
Johnsons, en mér hafði verið tjáð áð-
ur, að nú vissi enginn, hvar hún væri-
Þó urðu margar minningar frá árinú
1931 aftur lifandi fyrir mér, einkum 3
stöðum, sem hann hafði sýnt mér oð
þar sem við höfðum dvalizt samam
Hljóðlát spurning tengist þessum
52