Eimreiðin - 01.04.1923, Síða 42

170
KVÍARNAR Á HÚSAFELLI
EIMREIÐIN
velt honum upp á stóran stein, er hann stendur hjá. Engan
hefi eg séð taka þann stein upp, enda reyna fáir við hann.
Steðjasteinn er þar lítið eitt heimar. Hann er við veginn
til hægri handar, þegar heim er riðið. Hann er mjög merki-
legur fyrir það, að hann hefir verið steðjablökk í smiðju á
Reyðarfelli. Fram á síðasta mannsaldur stóð steinninn við hina
fornu smiðjutótt, sem þar er á háum hól uppi í hlíðinni. Svo
var honum velt þaðan niður að veginum. Þessi steinn er
næstum hnöttóttur, úr eygðu grjóti. I hann hefir verið höggvin
djúp hola fyrir steðjafótinn. Allir vel knáir menn taka þennan
stein á bringu, ef þeir hitta rétt tök á honum.
Heima við húsasund eða garð á Húsafelli hefir aldrei þekst
Snorratak, Fullsterkur, Hálfsterkur eða Amlóði. Hafa sagnir
frá Kuiahellunni breytst þannig í margar myndir. Þau systkini
]akob og Guðný, börn séra Snorra, vissu góð skil á öllu,
sem gerðist þar á Húsafelli í tíð föður þeirra. 01 ]akob svo
að segja allan sinn aldur þar. Hann vildi sem minst raska
við því, sem þar var til minja um föður hans, og var bæði ætt-
rækinn og fastheldinn við hið forna. Setti hann fastar skorður
þar við, að Kvíahelluna skyldi enginn flytja þaðan burt. Hefir
því líka verið rækilega hlýtt af niðjum hans.
Þegar ]ón Espólín heimsótti séra Snorra 1799, átti Jakob
heima á Búrfelli í Hálsasveit. Þar bjó hann þá. Var hann því
ekki sjónarvottur að aflraunum þeirra Espólíns. Guðný var þá
heima með föður sínum, og fylgdi honum að kvíunum, þegar
Espólín fór að reyna við Kvíahelluna. Frá því sagði hún for-
eldrum mínum.
Kjartan Gíslason (f. 1818, d. 1900) sagði mér, að Guðný
Snorradóttir hefði verið hjá sér húskona eitt ár. Var hann þá
á Búrfelli í Hálsasveit. Hann sagðist hafa spurt frá mörgu,
er skeði á Húsafelli í æsku hennar, frá föður hennar og hátt-
um hans. Kunni Guðný góða grein á öllu, því hún var stál-
minnug og greind. Svo sagðist Kjartan hafa spurt hana um
komu Espólíns að Húsafelli, um útlit hans og framkomu. og
líka frá steintaki hans. Lýsti hún öllu sem nákvæmast. »Hann
fór úr frakkanum, hann Espólín, og ætlaði að láta Kvíahell-
una upp á stóra steininn, en kom henni .ekki nema á knén,
og gerði þó alt hvað hann gat«, sagði Guðný.