Eimreiðin


Eimreiðin - 01.07.1927, Qupperneq 107

Eimreiðin - 01.07.1927, Qupperneq 107
ÍIMREIÐIN RITSJÁ 299 þess, aö einkvæöar einkunnir (þar sem rótin endar á breiðu sérhljóði) tvöfaldi t í nf. og þf. einf í hvk. og sömuleiðis r í þgf. og ef. eint. í kvk. og svo í ef. flt. (t. d. smár—smátt o. s. frv.). Þá bar og að geta þess, að í orðum sem háll, mikill; hreinn, heiðinn tillíkist r undanfar- anda / eða n miklu víðar en í nf. et. í kk., því að í þgf. og ef. et. í kvk. verður alveg sama fillíking, t. d. í hálli (f. hálri) og hreinnar (f. hreinrar) og enn fremur í ef. flt. mikilla og heiðinna (f. mikilra, heið- inra), en þetta kemur víst mjög af því, að gleymst hefur í hljóðfræðinni að tala um tillíkingarnar. Það má nærri geta, að nemendur tungunnar þurfi að fá skýringu á því, hvers vegna t. d. glaðt verður glatt og mint verður mitt, eða þá binda að batt (í þátíð) og stinga að stakk (í þá- •íð) o. s. frv. Líka má benda á það, að orðin, sem enda á -inn í nf. ■et. í kk., eru alls eigi ein um það að hafa ð f. t í nf. og þf. et. í hvk., því að orð sem aldraður, hugaður o. s. frv. haga sér þar alveg á sama hátt (t. d. aldrað f. aldrat sem heiðið f. heiðit). 43.—47. gr. Þessi kafli um atviksorðin, stigbreyting þeirra og tegundir ■er að mínu viti ágætur, og sama er að segja um töluorðin (48.-58. gr.). Það var vel gert þarna um tölurnar að taka til umtals orðin hálfur annar, hálfur þriðji o. s. frv., sem aðrir menn munu hafa gleymt að nefna í sínum bókum, Vitanlega táknar t. d. hálfur fjórði — þrjá heila og þann fjórða hálfan að auki. Þar er því þrír undirskilið í máli og tilsvars- lega sama tilfelli við aðrar tölur. 65. gr. Þarna í greininni um óákveðnu hleytinöfnin (indefinite pro- nouns) virðist mér vanta „nokkuð“ við hliðina á nokkurt, alveg eins og noitthvað11 er sett þarna við hiiðina á eitthvert. 72.—75. gr. Þetta er þarflegur kafli um notkun forsetninga. 76. gr. Þar hefst langt mál um beygingu sagna. Málsgreinin um boð- hátt (á bls. 41) er ónákvæm eða miður rétt og að sumu leyti í mótsögn v>ð það, er síðar segir (á 57. bls. og víðar). Sá háttur hefur einungis ,v®r myndir, nefnilega 2. pers. et. og 2. pers. flt. (í nútíð). Myndir sem kalli ég er ekki boðháttur, heldur tengiháttur, sem nolaður er í hvetjandi (hortativ) merkingu. En yfirleitt er allur þessi kafli um sagnir með mjög Sóðum frágangi og hæfilega mörg beygingardæmi tekin til þess að nem- endum verði fylstu not að við lestur bóka. Skráin yfir sterku sagnirnar er þarfleg og nægilega fullkomin. Aftast í kaflanum um sagnorðin er dá- lítil grein (á bls. 66—67) um reglur fyrir notkun tengiháttar. Þessar reslur eru (það sem þær ná) mjög gagnlegar. Mér finst að sumir rit-
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116

x

Eimreiðin

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.