Eimreiðin - 01.07.1940, Page 17
eimreiðin
ANDVÖKUR HINAR NÝJU
217
síðastnefnda flokki er Kveld, það kvæðið, sem mér finst öll-
um fremur bera á sér þreytumark einyrkjans, þegar það er
að hefjast. Erfiðið heldur áfram að loga í hringrás blóðsins.
Það er eins og eftirómur af hergöngulagi dagsins, sem ekki
getur fallið í dá, þó að hvíldin bjóði sinn mjúka faðm. Kvæðið
Martíus er að því leyti gagnstætt Iiveldi, að þar hefur sig
andi skáldsins á flug, endurnærður eftir hvíld næturinnar.
Ég held að Stephan hafi byrjað að yrkja það kvæði ein-
hvern morguninn meðan hann var að klæða sig, og að hinar
skáldlegu sýnir hafi fylgt honum í heygarðinn og fjósið. Hér
er það bóndinn sem fagnar, maðurinn sem á alla afkomuvon
sina við jörðina bundna og sér nú, að náttúran hefur snúið
hjólinu honum í vil. Þessi óðmeiður Stephans er sprottinn upp
úr starfi hans og stétt, en breiðir limið út um víðar veraldir,
IV.
Inngangsritgerð Sigurðar Nordals að Úrvalinu er mikið verk
°g vandlega unnið. Er hún svo umfangsmikil og efni hlaðin,
að ég hvgg hana ekki öllu léttari þeim sem koma að Stephani
okunnugir, heldur en stórkvæði hans sjálfs. Ætla ég mér ekki
Þá dul að lýsa henni í heild, hvorki í mörgum orðum né fáum.
Én hitt veit ég, að hún mun fylgja sníldarverkum Stephans
um langa framtíð, sem gagngerðasta lýsing á honum, bæði sem
JOanni og skáldi. Um eitt atriði í ritgerðinni er ég þó algerlega
osammála hinum heiðraða höfundi. En það er um skýringu
hans á Grími frá Hrafnistu. Hyggur Sigurður Nordal að
Stephan hafi, jafnframt því sem hann gerði samanburð á
Urími og Fulton, borið sjálfan sig saman við Einar Benedikts-
s°n. Að þessari tilgátu leiðir hann allmikil rök, sem í fljótu
hragði eru ekki ósennileg, en þegar betur er að gáð, virðist
luér að þau strandi á Stephani sjálfum:
Loks tókst Grími að lægja boða,
langróðrum að marka bása,
er með leikni lausra voða
lét sér vinda öfugt blása.
Hjátrú sagði, að hvert sem færi liann,
hefði hann byr af kyngi ása,
göldróttur og guðlaus væri hann.
(Úrvalið, 61.)