Eimreiðin - 01.10.1941, Síða 45

BIMREIÐIN
Um uppruna Ásaheita.
Eftir séra Guðmund Einarsson.
í hinu helga riti Avesta, sem Zaraþústra er stundum talinn
°*undur að, er skvrt frá hinum fornu trúarbrögðum Aría.
^ar gætir mikið trúarinnar á sigur hins góða, þegar frelsar-
1Iln (sosiosch) hefur eytt hinu illa í ragnarökkri, eins og nor-
raen goðafræði nefnir lokaúrslitin. í trúnni á Vani, hið forna
S°ðakyn Gota, finnum vér greinilega trúna á einn sannan
^>uð, seni Finnur Jónsson heldur, að hafi verið nefndur Týr,
°8 niargt fleira sameiginlegt með fornum trúarbrögðum Aría.
^oð, sem greinilegast bendir til þess, að Vanatrúin forna eigi
^Ista uppruna sinn frá Arium, — þó ekki eingöngu frá hin-
11111 hreinu siðferðiskenningum og yfirjarðnesku andlegu guð-
^eiuni, sameinað í hið heilsteypta trúarbragðakerfi Zaraþústra,
e uur frá þeim tímum, þegar farið var að bæta nýjum goð-
^erurn við kenningar hans og veikja með því fegurð hugsjóna
ans -— er þetta helzt:
h Avesta-kenningin metur blóðfórnir mjög litils, en þær voru
uiikils metnar hjá ísraelsmönnum. Meðal Vanatrúarmanna
uiunu blóðfórnir ekki hafa verið nriklar, en aukizt mjög
er hin svo nefnda Ásatrú barst til Norðurlanda. Sónarblót
er algerlega hebreskt einkenni fórna og þekktist ekki einu
sinni hjá Persum til forna, enda þótt syndameðvitundin
væri engu minni hjá þeim en Hebreum.
'• Gifting nákominna ættingja var samkvæmt kenningu
Avesta guðunum mjög þóknanleg, en var talin mjög sví-
virðileg í Gamla-testamentinu. Hjá Vönum var gifting nán-
ustu ættingja algeng. T. d. var guðinn Njörður giftur systur
sinni, en slíkt átti sér ekki stað ineð Ásum.
'*■ Upprisa dauðra er mjög skýr í Avesta, en mjög óskýr í
Gamla-testamentinu fram yfir útlegðina í Babylon. Kemur
þessi upprisutrú skýrt i ljós í kenningunni um upprisu
óauðra eftir ragnarökkur, en öll hugmyndin um ragna-
rökkur er komin frá Aríum.