Eimreiðin - 01.10.1945, Síða 53

eimreiðin
JÓHANN MAGNÚS HJARNASON
277
lýsir ú raunsæjan og áhrifamikinn liátt lífi frumbyggjanna ís-
lenzku í Kanada. Næsta skáldsaga Magnúsar var Brazilíufararnir,
í tveim bindum (1905 og 1908). Árið 1910 kom út smásagna-
safnið Vornœtur á ElgsheiSum. Eru þær sögur flestar frá dvöi
bans í Nova Scotia. Síðar komu Haustkvöld viS liafiS (1928) og
Karl litli (1935), ennfremur RauSarárdalurinn, löng skáldsaga,
sem birtist í tímaritinu Syrpu, er út kom í Winnipeg. Auk
þess befir birzt eftir hann fjöldi smásagna og ritgerða í blöðuin
og tímaritum, bæði austan hafs
og vestan, þar á meðal liér í
Eimreiðinni.
Sögur J. Magnúsar Bjarna-
sonar liafa allar það sameigin-
legt að vera mjög raunsæs eðlis.
Oft freistast lesandinn til að
halda, að þær bljóti að vera
sannsögulegar. Svo Ijóst og lif-
andi er lýst söguhetjunum og al-
burðum sögunnar, jafnvel í
smávægilegustu atriðum. Hann
heldur jafnan uppi beiðri ís-
lands og Islendinga í sögum
sinum. Boðskapur lians er með-
al annars sá, að engin ástæða sé fyrir íslendinga að vera með
nokkra minnimáttarkennd gagnvart öðrum þjóðum. Til þess séu
þeir of vel kynjaðir og of miklum og góðum gáfum búnir, bæði
til sálar og líkama. En flysjungshátt og mikilmennskubrjálæði
batar bann, og verði þessara eiginda vart í fari manna, verður
það þeim ávallt til minnkunar og brösunar. Bjartsýni bans á
Islendingseðlið er ef til vill stundum úr bófi fram, en með lienni
synir hann óbifandi trú sína á, hvað takast megi fámennri og
fátækri þjóð, ef merki göfugra bugsjóna sé lialdið hátt á lofd
°£ beitt sé allri orku. Trú bans er því trú liins nýja tíma í sögu
þjóðarinnar, og með lienni sýndi bann í sögum sínum strax í
uppbafi rithöfundarstarfsemi sinnar, að bann var á undan samtíð
sinni. Hann sýndi landann eins og liann getur verið og á að vera.
Og jafnframt dró bann oft fram í dagsljósið þann kjarna, sem
bjó í vesturförunum íslenzku og sýndi livers vegna þeim reyndist
J. Magnús Bjarnason.