Eimreiðin - 01.10.1945, Blaðsíða 86

310
DÁLEIÐSLAN OG DRAUMALANDIÐ
i:iMUEIÐIN
síðar orðinn svo lyktnæmur, að
hann finnur livað veikan ilm
sem er. Á sama liátt getur liann,
sem áður lá lémagna og gat
hvorki lirært legg né lið, fram-
kvæmt þyngstu aflraunir, ef dá-
valdurinn skipar honum það.
Alveg sama er að segja um til-
finningar dáleidds manns. Dá-
valdurinn getur hafið hann með
einni skipun xir dýpstu eymd
upp í æðstu sælu. Og því má
bæta við, að það er hægt að láta
liann reyna bæði sorg og sælu
á margfalt sterkari liátt en ef
liann væri vakandi. Því í vöku
eru tilfinningar lians liáðar
þeim áhrifum, sem vér nefnum
sjálfstjórn. En svefngengillinn
er sviptur allri sjálfstjórn.
Hann er algerlega á valdi
liverrar þeirrar ástríðu, hverr-
ar þeirrar geðsliræringar, sem
dávaldurinn blæs lionum í
hrjóst.
Með ýmsum aðferðum má
sýna frain á, að dáleiðsluáhrifin
stafi frá einhvers konar sveifl-
um út frá dávaldinum og liinuni
dáleidda. Sveifhxr þessar eða
hugsanaöhlur fara með miklum
hraða, sem að vísu er enn lítt
mældur. Auðvelt er að éinangra
þannig vitund dáleidds manns,
að hún geti t. d. ekki náð út
fyrir takmörk lierbergisins, sem
dáleiddi maðurinn liefst við í.
Undir slíkum kringumstæðum
er ekki hægt að láta liann lýsa
neinu, sem gerist utan lierberg-
isins. Aftur á móti er þetta
mjög auðvelt, liafi vitundin
ekki verið einangruð áður. Dá-
leiddur maður getur séð í gegn-
um „liolt og liæðir“, ef dávald-
urinn einbeitir liuga Iians að
því starfi. Allt þetta og margt
fleira virðist styðja þá skoðun.
að dáleiðslan grundvallist á
sveifluhreyfingum með svipaðri
eða skyldri bylgjulengd og hin-
ar svokölluðu stuttbylgjur.