Eimreiðin - 01.01.1966, Síða 30
18
EIMRElÐlN
og hjátrú á lærðri yfirstétt, sem hafði gefið Dönum allan heiður-
inn af starfinu við handritin frá upphafi.
Að dönskum andstæðingum afhendingarinnar varð starfsemi
Bjarna ljós, sannast af því að haustið 1964 varð hann fyrir árás
af Viggo Starcke, fyrrv. ráðherra, í „Bergens Tidende“ í Bergen,
en það er þriðja útbreiddasta blað landsins. Starcke fullyrðir 1
greininni, að Bjarni hafi ekki aðeins skaðað Danmörku með bók-
um sínum og fyrirlestrum, heldur einnig ísland.
Þessi ár einkennast ekki eingöngu af áköfum blaðaskrifum 1
málgögnum íhaldsmanna og nokkrum hluta vinstriblaðanna, í þvl
skyni að koma í veg fyrir afhendingu handritanna, en einnig af
talsverðri bókaútgáfu. Þekktastur varð ritlingur eftir próf. Bröndum-
Nielsen („Fakta om de islandske hándskrifter“, Staðreyndir um >s'
lenzku handritin). Bjarni svaraði prófessornum í „Höjskolebladet
og háði stutta ritdeilu við útgefendur ritsins. Annar kunnur ritling-
ur var handritabók Poul Mpllers. í raun og veru er ritlingur þessi
mestmegnis afrit af þeim stöðum í nefndarálitinu, sem Bjarni
hafði hrakið. Eigi að síður kallaði próf. Westergárd-Nielsen ritling
þennan einstætt verk, er gæti kallast „bókin um handritin". En
andstæðingarnir gáfu einnig út góðar bækur þessi árin, svo sem
„Islandske hándskrifter og dansk kultur“ (íslenzk handrit og dönsk
menning) og „Norrön fortællekunst“ (Norræn frásagnarlist). Loks
gaf Palle Lauring rithöfundur út bækling, en hann var of ein-
hliða til þess að nokkur tæki hann alvarlega.
Venjulegur danskur lesandi, sem hafði fylgzt með þessum lang-
varandi deilum og minntist fylgismanna afhendingarinnar og bar-
áttu þeirra áður en frumvarpið var samþykkt árið 1961, hlaut að
furða sig á því, að nú virtist svo sem andstæðingarnir hefðu unn-
ið á. Nefna má þó, að dr. Holger Kjær skrifaði nokkrar góðar grein-
ar í „Höjskolebladet“ og „Berlingske Tidende". Dr. Jens Kruuse
og Poul Engberg lýðháskólastjóri birtu greinar í „Jyllands-Posten'
og Jörgen Bukdahl í „Flensborg Avis“. En aðalmálgögn þeirra, er
ganga vildu til móts við íslendinga, voru „Aktuelt" og „Krisfeligt
Dagblad“, en í það skrifaði Bent A. Koch ritstjóri þungvægar for-
ustugreinar og deildi á rit Poul Mpllers í neðanmálsgrein. Loks
er líða tók að lokum, birti „Kristeligt Dagblad“ greinar eftir Jörgen
Bukdahl. En Bukdahl hafði árum saman stutt málstað íslend-
inga í handritamálinu, sem og öðrum sögulegum deiluatriðum.
Nefna má ennfremur S. Haugstrup Jensen lýðháskólastjóra, sem