Eimreiðin


Eimreiðin - 01.01.1966, Blaðsíða 52

Eimreiðin - 01.01.1966, Blaðsíða 52
40 ElMREIÐlN kom fram á Alþingi, réðu menn það af, að fá smiði til þess að skíra silfrið. Síðan var gjör af felld- ardálkur, en þar af var greitt smíðakaupið. Þá stóð dálkurinn fimm tugi marka.“ Hér hvgg ég, að sé getið um hin fyrstu skáldalaun, sem íslendingar lögðu fram sameiginlega, hvort sem það var nú Alþingi eða al- menn samtök, sem hafa staðið að þessari ráðstöfun. A flestum eða öllum öldum íslenzkrar sögu munu Jjess finnast dæmi, að skáld og list- hagir menn hafi hlotið einhver ið- gjöld íþróttar sinnar, en jafnan voru Jrað einstaklingar, sem inntu Jjau af hendi. Þar mun þjóðar- heildin ekki liafa átt hlut að máli. Það mun vera í fyrsta skipti árið 1819, sem íslenzkt skáld hlýtur viðurkenningu úr sjóði, sem telja mætti almannasjóð. En Jjað ár veitti konungur séra Jóni Þorláks- syni á Bægisá 40 ríkisdala árlegan styrk í sæmdarskyni fyrir skáld- skap. En hið aldna og fátæka skáld naut þessa stuðnings ekki lengi. Jón á Bægisá andaðist í október- mánuði Jretta sama haust. Síðan mun Jsað ekki hafa komið fyrir, að skáldskapur íslenzks manns væri launaður úr opinberum sjóði fyrr en nokkuð löngu eftir að Aljringi hafði fengið fjárveitingavaldið í sínar hendur árið 1874. En sá at- burður er AlJjingi launaði fvrst listamenn, gerðist, að ég hygg, ár- ið 1891. Þá eru samþykktar tvær slíkar fjárveitingar. Var önnur þeirra skáldalaun til séra Matthí- asar Jochumssonar, 600 kr., og 400 kr. til Torfhildar Þorsteinsdóttur Hólm til ritstarfa. Ég hef haft gaman af því að rifja upp orðalag flutningsmanna á þessum tveimur fyrstu tillögum um fjárveitingar til listamanna, því að mér þykir það orðalag benda nokkuð til Jress, að fyrir flutningsmönnunum hafi vakað svipuð lrugsun og er megin- uppistaða í því frumvarpi, sem hér er til umræðu og ég flyt nú, að annars vegar beri að heiðra ágæta og viðurkennda listamenn fyrn' unnin afrek, hins vegar að veita starfsstyrki þeirn listamönnum, sem yngri eru og óráðnari en líklegir þykja til góðra hluta. Hins taá svo geta, eins og innan sviga, að Alþingi var ákaflega varfærið fyrr á árum. í sambandi við tillöguna um skáldalaunin til séra Matthías- ar 1891 risu upp Jhngmenn sem töldu afar varhugavert að fara inn á þá braut að veita skáldalaun. Um Jjetta var nokkuð deilt, og endirinn varð sá, að orðið „skálda- laun“ var fellt niður og samþykkt 600 kr. fjárveiting „til séra Matthí- asar Jochumssonar“, en sleppt öll- um skýringum á Jn'í, fyrir hvaða verðleika fjárhæðin var veitt. Síðan 1891 hefur Alþingi veitt íslenzkum skáldum og síðar öðrum listamönnum stuðning með fjar- veitingum, þótt ekki hafi Jiað allt- af gengið orðalaust og margvísleg- ur háttur verið á hafður um út- hlutun þessa fjár. Áratugum sam- an stóðu hvimleiðar deilur á Al- þingi um listamannafé og um verðleika einstakra listamanna. — Slíkra deilna hefur lítt gætt hér a Alþingi hin síðari ár. Það stafar af tvennu. Segja má, að fyrir löngu
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120

x

Eimreiðin

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.