Iðunn - 01.02.1885, Page 22

84 Hagnýting náttúrulcraftanna.
vélar þær, sem eru í verksmiðjunum. Greiða eig-
endr verkvélanna gjöld til vatnsvélareigandans. jpað
er auðsætt, að eigi er hœgt að leiða vatnsafi á þann
hátt nema einhvern spöl; ætti að leiða aflið þann-
ig með einni hrœringu hlutanna um langa leið, þá
mundi stréngirnir verða œrið dýrir og miklar tálm-
anir yrði að þyngd þeirra og kraftmissinum vegua
núnings strengjanna á snarkringlunum (tríssunum),
svo og þenslu og samdrætti strengjanna fyrir mis-
mun hita og kulda. Með þessu móti hefði því
fjallaþjóðir einar þann hagnað, er fylgir straumvötn-
uuum þegar vatnsafl kcmr í staðinn gufuafls.
Með þéttilofti verðr meira gert. Járnbraut liggr
milli Parísar og 8t. Germain. þar hafa vagnlest-
ir í mörg ár verið knúðar fram með þéttilofti.
Vögnunum er þar hrundið fram með þrýstikólfi, er
liggr f pípu, enn þéttiloft spyrnir fram kólfinum og
er höfð þrýstingardæla til að þétta það. þegar
grafin vóru göngin undir Mont Cenis og St. Gott-
hard, kom þóttiloft að góðu liði, enn því var þrýst
saman með vatnsafli þar í nánd. Svo vóru grafin
Arlbergsgöngin; þangaö var og veitt þéttilofti f
pípum úr steyptu járni, og knúði það þar fram bor-
vélar og hreinsaði andarloftið f göngunum þegar
það rauk út. Fyrir nokkurum árum hefir komizt á
póstflutningr með þéttilofti í stórborgum (London,
París, Vín og Berlín). þar eru bréfin flutt í píp-
um á þann hátt, að þéttiloft skýtr hólk, sem bréf-
in eru höfð í, pípuna á enda. Er enginn annar
verulegr munr enn sá á loftþrýsting þoirri, er höfð
or til að flytja bréf f pípum, og þéttiloftsveiting
þeirri, er höfð hefir verið við jarðgaugagröft, að