Tímarit lögfræðinga - 01.07.1953, Side 39

SkilorSsbundnir refsidómar.
165
og áður, heldur hafa dómstólarnir valfrelsi í því efni frá
2 og upp í 5 ár frá uppkvaðningu fullnaðardóms. Er nú
orðið mjög tíðkað að ákveða reynslutímann 2 ár eða 3,
þegar sakborningur hefir ekki sýnt sig í endurteknum
brotum fyrir uppkvaðningu skilorðsbundna dómsins eða
neinni sérstakri afbrotahneigð. Þá er dómstólunum heim-
ilað að setja „frekari skilmála" en þá, sem lög beinlínis
ákveða, fyrir frestun og niðurfellingu refsingar. 1 þessu
efni eru dómstólunum gefnar frjálsar hendur, en til þessa
mun þessi heimild þó mjög lítið hafa verið notuð. Sem
dæmi slíkra frekari skilmála mætti nefna greiðslu skaða-
bóta til þess, sem misgert var við, dvöl á tilteknum stað,
að undirgangast vissar læknisaðgerðir svo sem lækningar
við drykkjufýsn, bann við neyslu áfengra drykkja o. s. frv.
Frestun má vera því skilyrði bundin, að dómfelldi sé,
meðan á reynslutíinanum stendur, háður eftirliti stofnunar
eða einstaklings, sem til þess sé hæfur og taka vill eftir-
litið að sér. Eigi er mér kunnugt um, að þetta ákvæði hafi
verið notað enn sem komið er, enda er hér engin stofnun
eða starfslið, sem slík störf séu ætluð. Hinsvegar er það
allalgengt við veitingu reynslulausna frá úttekt refsinga,
að svo sé fyrir lagt að fanginn skuli á reynslutímanum
vera háður eftirliti tiltekins einstaklings. Veldur þar, eins
og annarsstaðar, hver á heldur. Slíkt eftirlit kemur að
góðu haldi, þar sem eftirlitsmaðurinn tekur starf sitt al-
varlega og gerir sér far um að styðja skjólstæðing sinn
með ráðum og dáð. Má það þá verða svo, að störf eftir-
litsmannsins ráði úrslitum í lífi skjólstæðings hans til hins
betra, og eru þess ýms dæmi.
Standist dómfelldi skilorð þau, sem sett eru í dóminum,
fellur refsingin niður, dómfelldi fær aftur að skilorðstíma
liðnum kosningarrétt sinn og kjörgengi, hafi hann verið
sviptur þeim með dómnum, og ítrekunaráhrif dómsins
falla niður, nema í því undantekningarákvæði, sem talið
er í 60. gr. hegningarlaganna.
Fari hinsvegar svo, að dómfelldi verði á reynslutímanum
sekur um refsivert brot og réttarrannsókn út af því hefj-