Tímarit lögfræðinga - 01.07.1973, Blaðsíða 27
arinnar, skattrannsóknarstjóri, stýri rannsóknarstarfi hennar í sam-
ráði við ríkisskattstjóra.“
1 4. mgr. 36. gr. er deildinni veitt víðtæk rannsóknarheimild á bók-
um og bókhaldsgögnum framtals- og óframtalsskyldra aðila, og enn-
fremur er þeim veittur aðgangur að starfsstöðvum og birgðageymsl-
um þessara aðila, og heimild er veitt til að taka skýrslur af hverjum
þeim, sem ætla má að geti gefið upplýsingar, sem máli skipta.
Engin ákvæði eru í lögunum, sem kveða nánar á um, hvernig rann-
sóknin skuli framkvæmd eða hver takmörk hennar skuli vera, og yrði
því ágreiningur á því sviði að úrskurðast hverju sinni af dómstólum.
Deildin er ekki lögregluaðili, og verður því t.d. ekki beitt ákvæðum
V., VI. og VII. kafla laga nr. 82/1961 um meðferð opinberra mála, en
þeir kaflar f j alla um lögreglumenn og upphaf rannsóknar, hald á mun-
um og leit að munum eða mönnum.
Ekki er unnt að úrskurða mann grunaðan um skattsvik í gæzluvarð-
hald ,þar sem brot á skattalögum geta mest varðað varðhaldi, sbr. 69.
gr. laga 82/1961.
Fái rannsóknardeildin ekki þau gögn, sem hún óskar eftir skv. 36.
gr. 4. mgr., getur ríkisskattstjóri skorið úr um skilaskylduna skv. 1.
mgr. 50. gr. og lagt við dagsektir, eða vísað málinu til meðferðar saka-
dómara skv. 3. mgr. 50. gr. Mun í reynd seinni leiðin farin.
Þegar rannsókn er lokið, ber að gefa skattþegni kost á að gæta rétt-
ai’ síns, ef rannsóknin hefur gefið tilefni til hækkana skatta. Ef brot
gjaldanda þykir varða við 48. gr. skattalaga, eru skattarnir ákvarðaðir
án viðurlaga skv. 47. gr. og málið sent skattsektanefnd, sem starfar skv.
6. mgr. 48. gr. Ákveður nefndin skattsektir skv. greininni, nema ríkis-
skattstjóri eða sökunautur óski, að máli verði vísað til dómstóla. Þá
er tekið fram, að nefndin geti og ákveðið sektir vegna annarra gjalda,
sem skattstjórar leggja á, nema ríkisskattstjóri eða sökunautur óski
þess, að máli verði vísað til dómstóla. Þetta þýðir t.d., að nefndin get-
ur ákveðið sektir vegna undandráttar á útsvari, nema í þeim tilvikum,
sem sveitarstjórn hefur ákveðið að annast sjálf álagninuna skv. 24.
og 28. gr. laga nr. 8/1972.
I 48. gr. 7. mgr. segir, að meðferð mála skuli fara eftir 41. gr., eftir
því sem við á, en skv. 6. mgr. skal ríkisskattstjóri vera nokkurs konar
ákæruvald í málum fyrir nefndinni.
Engin ákvæði eru í lögunum um, að úrskurðir skattsektarnefndar
séu fullnaðarúrskurðir, eins og segir um úrskurði ríkisskattanefndar,
og verður því að ætla, að unnt sé að skjóta úrskurðum nefndarinnar til
fjármálaráðuneytisins sem æðra stjómsýsluaðila.
25