Tímarit lögfræðinga - 01.07.1973, Blaðsíða 24

Lögin gera ráð fyrir, að úrskurðir nefndarinnar geti verið tvenny
konar. 1 venjulegum kærumálum er gert ráð fyrir, að úrskurðirnir
séu rökstuddir þannig, að aðilar megi sjá, á hvaða kæruatriðum og
skattheimildum álagning sé byggð, og er þá ekki ætlazt til, að fram
komi málavaxtalýsing og kröfugerð. Sé hins vegar um að ræða úrskurð
í málum, sem hlotið hafa sérstaka kærumeðferð, skulu þeir vera enn
frekar rökstuddir og þá væntanlega eins og dómar í einkamálum skv.
réttarfarslögum.
Úrskurðum í hinum venjulegu kærumálum skal lokið sex mánuðum
eftir að kærur bárust nefndinni, en í hinum sérstöku kærumálum er
nefndin óbundin um tímamörk.
Spurning kann að vakna um, hvaða áhrif það hafi, ef skattayfirvöld
ljúka ekki úrskurðum sínum innan tilskilins frests.
Með dómi hæstaréttar í XIX. bindi bls. 179 er úr þessu skorið, en
þar voru málavextir þeir, að ríkisskattanefnd hafði lækkað útsvar
skattþegns, og hafði skattþegninn greitt útsvarið að fullu, áður en
úrskurður ríkisskattanefndar féll. Krafði því skattþegninn sveitarfé-
lagið um endurgreiðslu, en það synjaði á þeim grundvelli, að ríkis-
skattanefnd hefði kveðið upp úrskurð sinn, eftir að liðinn var frestur
sá, sem henni var til þess veittur í lögum. Þessi andmæli sveitarfó-
lagsins voru ekki tekin til greina, og tekið var fram í dómnum, að
tilgreint ákvæði væri verklagsregla, sem sett væri ríkisskattanefnd,
og ylli brot á reglunni ekki ónýtingu úrskurðar.
Samkvæmt 8. mgr. 41. gr. er úrskurður ríkisskattanefndar fulln-
aðarúrskurður um skattfjárhæð, en ágreining um skattskyldu má
bera undir dómstóla. Ákvæði þetta þýðir, að dómstólar geta ekki kveðið
á um skattfjárhæðir í dómum sínum, heldur aðeins um skattstofn,
þ. e. hvort skattayfirvöld hafi ákvarðað hreinar tekjur og eign skatt-
þegns innan marka laganna og að viðkomandi skattþegn sé skattskyld-
ur. I þessu sambandi skal bent á Hrd. XXVII bls. 268. Þar voru mála-
vextir þeir, að lagt hafði verið á félag, sem taldi sig ekki félag í skiln-
ingi skattalaga. Hafði félagið ekki sent framtal, og hafði skattstjóri
því áætlað því tekjur og eign. Málið var kært til ríkisskattanefndar,
sem taldi félagið ekki skattskylt og felldi álagninguna niður. Fjár-
málaráðherra skaut málinu til dómstólanna og gerði þá kröfu, að skatt-
skylda félagsins yrði viðurkennd og félaginu yrði gert að greiða skatta
þá, sem skattstjóri hafði ákveðið. Hæstiréttur kvað félagið skattskylt,
en sýknaði að svo stöddu, þar sem enn hefði eigi verið efni til, að ríkis-
skattanefnd kvæði á um fjárhæð skattgjaldanna.
Þá má benda á dómsorð undirréttardóms í Hrd. XXXVI bls. 759, en
22