Tímarit lögfræðinga - 01.07.1973, Page 48
meðal refsinga að þessu leyti vegna reglunnnar um ákveðna marg-
földun á undandregnum skattfjárhæðum. Refsiákvörðun er þó ekki
rígbundin við tilgreinda margföldun, sbr. orðin „allt að“.
d) Engin vararefsing fylgir viðurlögum skv. 47. gr. og ekki heldur
þeim skattsektum skv. 48. gr„ sem skattsektanefnd úrskurðar.
e) Hlutdeild varðar ekki sjálfstæðri ábyrgð skv. 47. gr. né öðrum
ákvæðum, sbr. hins vegar hlutdeildarákvæðin í 3. og 4. mgr. 48. gr.
f) Reglur um fyrningu sakar eiga ekki við. Að því leyti sem heimild
til skattlagningar eftir á er fyrnd, verður viðurlögum skv. 47. gr.
ekki heldur beitt.
g) Sakhæfisreglur eiga ekki við hér fremur en um skattkröfur. And-
legir annmarkar, svo sem geðveiki og fávitaháttur, útiloka ekki skatt-
skyldu, sbr. þó lækkunarheimild 52. gr. vegna veikinda.
h) Sönnunarbyrði er snúið við í lokamálsgrein 47. gr. og hún felld á
skattþegn. Nokkur dæmi þessa eru í refsilöggjöfinni.22)
4) Um skattsektir og venjulegar refsisektir eru ákvæði í 48. gr. Hér
er komið inn á svið refsinga, enda þótt nokkrar sérreglur gildi um
þessi viðurlög. Óeðlilegt kann að virðast að flokka venjulegar refsi-
sektir út af fyrir sig, þar sem þær eru einnig skattsektir háðar regl-
um 48. gr. Skilsmunur þessara tveggja sektategunda er einkum rétt-
ai'farslegur. Skattsektir, sem svo eru nefndar hér, eru ákvarðaðar af
stjórnsýsluaðila, skattsektanefnd, en þó því aðeins, að hvorki ríkis-
skattstjóri né sökunautur óski, að máli verði vísað til dómstóla. Skip-
an skattsektanefndar var nokkuð breytt með 1. nr. 7/1972. Til nefnd-
arinnar var stofnað með 1. nr. 70/1965, og var hún þá skipuð ríkis-
skattstjóra sem formanni, skattrannsóknastjóra og lögfærðingi, er
fullnægir embættisskilyrðum héraðsdómara og ráðherra skipar. Nú
eiga sæti í nefndinni formaður ríkisskattanefndar, sem formaður, og
tveir lögfræðingar, sem fullnægja skilyrðum til að vera skipaðir hér-
aðsdómarar og fjármálaráðherra skipar til 4 ára í senn. Ríkisskatt-
stjóri kemur hins vegar fram fyrir hönd fjármálaráðherra. Skatt-
sektanefnd getur ekki ákveðið vararefsingu. Vafasamt er, að úr-
skurðir hennar geti talizt fullnaðarúrskurðir fræðilega séð. Mætti
líklega skjóta þeim til fjármálaráðherra eftir almennum reglum um
málskot til æðra stjórnvalds. Um meðferð mála fyrir skattsektanefnd
skal farið eftir 41. gr„ eftir því sem við á. Hefur nefndin engan veg-
inn sömu aðstöðu til gagnaöflunar og dómstóll í opinberum málum,
sbr. 7. mgr. 41. gr„ sbr. 15. gr. laga nr. 7/1972. Réttarstaða sakborn-
inga getur naumast orðið jafngóð sem fyrir dómstólum. Er það
gjaldið, sem þeir verða að greiða fyrir þagnarverndina. Tilhneiging
46