Tímarit lögfræðinga - 01.07.1973, Blaðsíða 36

hver greiðsla vegna reglunnar um 10% álag eða tvöföldun á skattmat
næst á undan, ef til vill með hliðsjón af 46. gr. Ákvæði þetta er nú
breytt, svo sem áður var getið. Ljóst er, að í núgildandi lögum er
víðtæk heimild skv. 47. gr. til refsikenndrar viðbótarálagningar á van-
goldinn skatt.
Hér má minna á 21. gr. 1. nr. 10/1960, um söluskatt, þar sem kveðið
er á um greiðslu vangoldins skatts og viðbótarálag allt að 10%. Virð-
ist eiga að skýra ákvæðið svo, að ætíð megi bæta allt að 10% við
hinar raunverulegu fjárhæðir og það eins þótt skattur sé reiknaður
aftur í tímann skv. 2. mgr. 21. gr.°)
Loks skal hér getið 2. mgr. 48. gr. 1. nr. 68/1971 um tvöfalda greiðslu
úr dánarbúi. Vegna sambands 2. mgr. við 1. mgr. 48. gr. (Nú verður
slíkt uppvíst . ..) sýnist verða að líta á þessa greiðslu sem hreina
skattsekt (ásetningur eða stórkostlegt hirðuleysi framteljanda).
Ástæðan til að hún er höfð tvöföld, en ekki tíföld, eins og í 1. mgr.,
er tillitið til erfingjanna, sem oftast eru grandlausir með öllu.7)
5) Mikilvægt er, að aðgreining sé skýr milli skattlagningar og við-
urlaga. Slík aðgreining getur haft þýðingu að lögum, svo sem um
skuldaröö við gjaldþrotaskipti eða í skuldafrágöngudánarbúi, sbr. 83.
gr. b-lið 3. tl. 1. nr. 3/1878 (skattar og gjöld). Sektir njóta ekki for-
gangsréttar að þessu leyti og líklega ekki heldur viðbótarálag skv.
47. gr. Þar á móti kemur, að skv. 51. gr. 1. nr. 68/1971 fylgir lög-
taksréttur sektum þeim, sem ákveðnar eru eftir 48. gr. Eðlilegt er,
að sama regla gildi um viðurlög skv. 47. gr., og hefði þurft að taka
það fram í greininni. Má vera, að í þessu sambandi sé litið á viðbótar-
álag 47. gr. sem skattgreiðslu. Þetta hefur þá þýðingu, að viðurlaga-
greiðslur njóta hér gagnsætt því, sem venjulegast er um viðurlög,
þess sérstaka forgangsréttar að vera utan skuldaraðar, sbr. 34. gr.
1. nr. 3/1878.8) Komi krafa ríkissjóðs fyrst fram í dánarbú eða þrota-
bú gjaldþegns, verður lögtak ekki gert skv. 34. gr. skiptalaga, en
krafa um skattgreiðslu nýtur þar forgangsréttar skv. 8. kap. skipta-
laga.
1 lögum eru stundum ákvæði um, að gjöld séu frádráttarbær til
skatts. Heimild af þessu tagi er væntanlega takmörkuð við skatt-
greiðslur, en tekur ekki til viðurlagagreiðslna. Sem dæmi má nefna
3. mgr. 31. gr. 1. nr. 51/1964 (ekki í gildi lengur):
Útsvör s.l. árs skulu einnig dregin frá hreinum tekjum, ef þau
hafa verið greidd að fullu fyrir áramót næst á undan niðurjöfnun.
Enn fremur má minna á 12. gr. B. 1. nr. 90/1965 (eignarskattur og
eignaútsvör, sem greidd hafa verið á árinu). Þetta ákvæði var af-
34