Tímarit lögfræðinga - 01.12.1975, Side 8

Auk þeirra geta fleiri aðilar notið tryggingar, skv. IV. kafla, ef
þeir sjálfir óska þess. Það eru:
1. Atvinnurekendur, sem starfa að eigin atvinnurekstri, sjá frekar
a- og b-liði 30. gr.
2. Launþegar, er ekki falla undir tryggingarskylduna skv. 29. gr.
ATL.
3. Þeir, sem stunda heimilisstörf.
Um nánari skilyrði fyrir því, að síðastgreindir aðilar fái slysatrygg-
ingu, vísast til 30. gr. ATL. Skv. þeirri grein á ósk um slysatryggingu
að koma fram á skattframtali viðkomandi einstaklinga, ýmist þannig,
að slysatryggingin verður virk, nema tekið sé fram í skattframtali, að
tryggingar sé ekki óskað (trygging skv. 1. og 2. tl. hér að ofan), eða að
menn njóta slysatryggingar, ef þeir geta um þá ósk sina í skattfram-
tali (trygging skv. 3. tl.).
Eftir framansögðu er slysatrygging almannatrygginganna tvenns
konar, annars vegar skyldutrygging eftir 29. gr. og hins vegar frjáls
trygging eftir 30. gr. Aðrar reglur um skyldutrygginguna og frjálsu
trygginguna eru eins, t. d. um bótarétt og bótafjárhæðir, svo að í raun
og veru er hér um sömu slysatrygginguna að ræða.
3. Hugtök
I ATL er notkun hugtaka nokkuð á reiki. Orðið tryggður (slysa-
tryggður) sýnist hafa sömu merkingu í 27. og 29. gr. ATL. Hins vegar
virðist hugtakið „hinn tryggði" í 28. gr. vera annarrar merkingar en
tryggður (slysatryggður), sjá í lok þessa kafla. í 29. gr. segir: „Slysa-
tryggðir samkvæmt kafla þessum eru: .. .“ og ... „hlutaðeigandi er
sannanlega tryggður . ..“. I 27. gr. segir: „... enda sé sá, sem fyrir
slysi verður, tryggður ...“. Hér er greinilega átt við þann mann, er líf
hans eða heilbrigði hefur verið tryggt, þ. e. þann, sem tryggður er,
svo að orðalag VSL sé notað, sjá 121., 124. og 100. gr. þeirra. Hér á
eftir verður orðið slysatryggður haft í þessari merkingu, þ. e. um þann
einstakling, sem Tryggingastofnun ríkisins ber áhættuna af að slasist.
Langoftast á slysatryggður sjálfur kröfu um greiðslu bóta, en það
þarf ekki alltaf að vera. Aðaldæmið um, að svo sé ekki, er að sjálf-
sögðu það, er slysatryggður maður deyr af slysi. Þá njóta aðrir bóta-
réttar, sjá reglurnar í 35. gr. ATL, sbr. 7.4. hér á eftir. Heppilegt er
að nota orðið bótaþegi um þann, sem á kröfu til greiðslu slysatrygging-
arbóta, er til hennar kemur, sbr. b-lið i.f. 35. gr. ATL. Orðið bótaþegi
146