Tímarit lögfræðinga - 01.06.1988, Blaðsíða 25

innan eins árs frá því að krafa stofnaðist. Hin síðari er á þá lund, að
sjóveð og önnur eignarhöft í skipi falla niður, ef skip er selt á nauð-
ungaruppboði. Gildir þetta fortakslaust um nauðungaruppboð hér á
landi, en um nauðungaruppboð erlendis því aðeins, að skip sé statt í hlut-
aðeigandi ríki við sölu og hún fari fram eftir lögum þess ríkis (7. kafli).
í 200. gr. sigll. er ákvæði, er veitir þeim, sem smíðað hefur skip
eða gert við það, haldsrétt til tryggingar kröfu um smíðis- eða við-
gerðarkostnað. Nýtur haldsréttur forgangs fram yfir önnur eignar-
höft í skipi en sjóveð. Ákvæði þetta kom í norræn siglingalög úr
Briisselsamningnum frá 1967. Aðrar reglur um haldsrétt eru ekki í
sigll. 1985, en hann getur væntanlega stofnast í skipi eftir öðrum
heimildum. Haldsréttur eftir sigll. fellur vitanlega niður eins og ann-
ar haldsréttur, ef haldsmaður sleppir skipi úr vörslum sínum. Um lok
haldsréttar eftir 200. gr. sigll. gilda annars að mestu sömu reglur og
um sjóveðrétt í skipi (8. kafli).
Nýmæli eru í sigll. um, hvaða reglum skuli beitt, þegar íslenskur
dómstóll dæmir í máli um eignarhöft í erlendu skipi (9. kafli).
Reglur sigll. um sjóveð í farmi eru ekki eins ítarlegar og um sjóveð-
rétt í skipi. 1 dómsmálum reynir miklu sjaldnar á ákvæðin um sjóveð
í farmi. Þau eru sniðin eftir skandinavískum siglingalögum, en enginn
alþjóðasamningur gildir um það efni. Helstu kröfur, sem sjóveðréttur
í farmi fylgir, eru um bj örgunarlaun, um framlag til sameiginlegs sjó-
tjóns, kröfur vegna ráðstafana, sem gerðar eru af hálfu farmflytjanda
í þágu eiganda farms, farmgjald og aðrar kröfur, sem farmflytjandi
á eftir farmsamningi. Sjóveðréttur í farmi víkur fyrir opinberum gjöld-
um, en gengur fyrir öllum öðrum eignarhöftum, sem á farmi hvíla.
Um forgangsröð og lok sjóveðréttar í farmi gilda annars svipaðar
reglur og um skip. Ástæða er þó til að geta þess, að sjóveð í farmi
glatast, þegar hann er afhentur (10. kafli).
I ritgerðinni er vikið að ýmsum ákvæðum 11. kafla sigll., sem ekki
er ástæða til að rekja í þessu yfirliti, svo sem reglum um samnings-
veð í skipi (11.-12. kafli).
Loks er stuttlega getið reglna 12. kafla sigll. um fyrningu kröfu-
réttar (13. kafli).
HEIMILDIR
Alþingistiðindi.
Arnljótur Björnsson. Nýju siglingalögin III. Almenn takmörkun ábyrgðar eftir 9. og 10.
kafla siglingalaga. TL 1987, bls. 8-31.
87