Tímarit lögfræðinga - 01.06.1988, Qupperneq 32

verið gjaldfær, þegar ráðstöfun fór fram, sbr. 2. tl. 51. gr. og 2. tl. 58.
gr. laganna. Riftunarreglur eldri laga um gjaldþrotaskipti nr. 25/1929
voru sumar hverjar byggðar upp með síðast greindum hætti, sbr. t.d.
22. gr. og 2. ml. 21. gr. þeirra laga.
Loks er í þessum þætti rétt að benda á, að mikið samræmi er milli
riftunarreglna íslensku gjaldþrotalaganna og sambærilegra reglna í
skandinavískum rétti, en einkum á þetta þó við um riftunarreglur
dönsku gjaldþrotaskiptalaganna frá 1977.
3. REGLUR 51. GR. GJALDÞROTALAGA.
3.1. ALMENN ATRIÐI. TlMAMÖRK.
I 51. gr. gj aldþrotalaga eru heimildir til að rifta gj afagerningum með
vissum skilyrðum.
Regla 1. tl. 51. gr. heimilar í fyrsta lagi að rifta gjafagerningum, ef
gjöfin var afhent á síðustu sex mánuðum fyrir frestdag. Þessi hluti
51. gr. byggir alfarið á hlutlægum grundvelli, þannig að engu skiptir
vitneskja móttakanda, né gefanda, um fjárhag gefandans þegar gjöfin
vai’ afhent.
I öðru lagi heimilar regla 2. tl. riftun gjafagernings, ef gjöfin var
afhent á síðustu sex til tólf mánuðum fyrir frestdag, nema leitt sé í
ljós, að þrotamaður hafi þá verið gjaldfær og verið það þrátt fyrir
afhendingu gjafarinnar.
I þriðja lagi má með sömu skilyrðum rifta gjöfum til nákominna, sem
afhentar eru á síðustu sex til tuttugu og fjórum mánuðum fyrir frest-
dag, sbr. síðari ml. 2. tl. 51. gr.
Sönnunarbyrðin fyrir því, að þrotamaður hafi verið gjaldfær, hvílir
á gjafþega.
Það er vert að veita því athygli, að reglan miðar við það tímamai'k
er gjöfin var afhent, þannig að engu skiptir, hvenær gjafaloforðið
kann að hafa verið gefið, það eru efndir þess, sem hér skipta máli. Það
er líka rétt að taka fram, að það eru aðeins gjafir, sem afhentar hafa
verið fyrir skipti, sem riftanlegar eru, ekki er ástæða til að beita regl-
unni um óefnd gjafaloforð, enda eru kröfur sem byggðar eru á slík-
um loforðum taldar til svonefndra eftirstæðra krafna, sbr. 3. tl. 86.
gr. 1.3/1878.
Við þetta er svo rétt að bæta, að af 60. gr. gjaldþrotalaga leiðir, að
miða ber við það tímamark, er þinglýsing eða önnur tryggingaráðstöf-
94