Tímarit lögfræðinga - 01.06.1990, Blaðsíða 7

TÍMARIT
LÖGFRÆÐINGA
1. HEFTI 40. ÁRGANGUR JÚNÍ1990
DÓMHÚS
Tímamót eru framundan í dómaskipun landsins. Hinn 1. júlí 1992 taka gildi
lög nr. 92/1989 um aðskilnað dómsvalds og umboðsvalds í héraði. Samkvæmt
þeim lögum verður komið á fót átta nýjum héraðsdómstólum. Dómstólarnir í
Reykjavík verða lagðir niður. Dómsvald dómara í Reykjavík, sýslumanna og
bæjarfógeta og lögreglustjórans á Keflavíkurflugvelli verður fært til hinna nýju
dómstóla. Aðdragandi þessarar lagasetningar verður ekki rakinn hér. Þó skal
þess sérstaklega getið að þung áhersla var á það lögð við löggjafarvaldið að
samþykkt þessara laga hefði umtalsverðan kostnað í för með sér og að tryggja
yrði fé á fjárlögum til þess að mæta honum. Má sem dæmi um það nefna
eftirfarandi úr umsögn Dómarafélags Islands um frumvarpið:
„Verði frumvarp til laga um aðskilnað dómsvalds og umboðsvalds í héraði að
lögum er nauðsynlegt að tryggja jafnframt nægilegt fjármagn til þess að byggja
eða kaupa hús yfir hina nýju dómstóla og til kaupa á nauðsynlegum búnaði.“
Ætla mætti að löggjafinn setti ekki lög um framtíðarskipan einnar greinar
ríkisvaldsins sem sýnilega hefur verulegan kostnað í för með sér án þess að
tryggja jafnframt nægilegt fjármagn til að koma hinni nýju skipan á. Hver er
raunin? Á fjárlögum fyrir árið 1990 er einungis 8 milljónum króna varið til þessa
verkefnis. Þá er að finna í 6. gr. 5.10. í fjárlögunum ákvæði þar sem segir að
ríkisstjórninni sé heimilt:
„Að kaupa húsnæði, að fengnu samþykki fjárveitinganefndar, fyrir héraðs-
dómstóla, sem stofnaðir voru með lögum nr. 92/1989, um aðskilnað dómsvalds
og umboðsvalds í héraði, og taka til þess nauðsynleg lán.“
Minna gat það varla verið. Eftir er að sjá hvað verður ákveðið í fjárlögum fyrir
árið 1991. Ef þar verður ekki kveðið á um myndarlegafjárveitingu til að tryggja
dómstólunum viðunandi húsnæði er erfitt að sjá að breytingarnar komist í
framkvæmd á tilsettum tíma.
1