Búnaðarrit - 01.01.1890, Side 34

80
ræturnar geta og uppleyst þau, og því hafa jurtirnar
þeirra full not.
Það er fjarri því, að það sje óhentugt, að hin upp-
teknu efnasambönd eru þungleysanleg í matjörðinni, því
með því einu móti er það mögulegt, að jarðvatnið inni-
haldi hæfilega mikið af uppleystum jurtanæringarefnum,
því það hefir sýnt sig, að jurtirnar þrífast eigi vel í
sterkari næringarvökva en svo, að næringarefnin sjeu
sem svari Va0/^
Þennan styrkleika næringarvökvans temprar efna-
tökuaflið einmitt, því þó nokkuð uppleysist af næring-
arefnum, þegar vatnið vex í jarðveginum, þá bindur
matjörðin þessi efnasambönd aptur, þegar vatnið minnk-
ar, og því helzt nokkurn veginn sama samsetning jarð-
vatnsins, hvort sem það er mikið eða lítið.
Það er auðsætt, að efnatökuaflið hefir hina mestu
þýðingu fyrir frjófsemi matjarðarinnar, þar sem það er
því að þakka, að jurtirnar eiga kost á að hafa aðgang
að nægjanlegum næringarforða í hentugu ástandi, hve
nær sem er, ef jörðinni einungis berast þau efnasam-
bönd, sem með þurfa, eða hún hefir þau inni að halda.
Með rannsóknum er það og sannað, að sú jörð, er lítið
efnatökuafl liefir, aldrei er frjófsöm jörð, en að frjófsöm
jörð liefir ætíð töluvert efnatökuafl.
Efnatökuaflið er ákveðið á þann hátt, að reynt er,
hve mikið ammóniak 100 gröm1 af smámold geta tekið
úr uppieystu salmíaki (klór-ammónium), og það rniðað
við, hve marga kúbikcentimetra2 það inniheldur af
holdgjafa. Ef svo er tiltekið, að einhver jörð hafi t. d.
1) 100 gröm eru sama sem 20 kvint.
2) 1 centimctír er sama sem 4.69 línur=10 millimetrar (leugdar-
mðl).
/