Búnaðarrit - 01.01.1890, Page 35

31
efnatökuaflið 8, þá er það sama sem ef sagt væri, að
100 gröm af þessari tilteknu jörð gæti bundið svo mikið
ammóniak, er svaraði til 8 kúbikcentimetra af lioldgjafa,
sem væri 0°C.
Samkvæmt þessari aðferð, sem kennd er við þýzkan
mann, dr. Knop, hefir slæm jörð efnatökuafl upp að 5,
brúkleg jörð 5—10 og góð jörð 10—20 og þar yfir1.
VI. Hitinn í jarðveginum.
Hitinn er eitt af því, sem liefir mjög rnikla þýðingu
fyrir jurtagróðurinn. Jurtirnar þurfa vissan hita, til
þess að geta vaxið og þrifizt, og vanti því einhverstað-
ar á þann hita, sem lægstur má vera fyrir einhverja
ákveðna jurtategund, þá er er hún og útilokuð frá þeim
stað.
Það er alkunnugt, hve miklu meiri og bráðþroskaðri
jurtagróðurinn er í heitu löndunum en þar, sem lopts-
lag er kaldara; en hitt er líka öllum Ijóst, að mjög
mikill munur er á vexti og viðgangi jurtanna á sama
stað í ýmsum árum, eptir því hvort betur eða vor viðr-
ar, hvort hitinn er meiri eða minni.
Það er einungis hitinn í efstu lögum jarðvegsins,
sem hefir þessa miklu þýðingu fyrir jurtirnar, og þvi er
það einkum hitinn í matjörðinni, og það,. sem áhrif heíir
á hann, er hjer verður að umtalsefni.
Þar eð jörðin hitnar af áhrifum sólarljóssins, þá er
það auðsætt, að hún hitnar fyrst í efsta lagi matjarð-
arinnar, en sá hiti verður svo að leiðast niður í dýpri
1) Efnatökuaílið er þó miklu meira en þetta, þegar jörðin er
framúrskarandi góð, og þannig heíir hin svonefnda svartjörð í Rúss-
landi það =7B og Nilarleðjan= 135. Sbr. E. Möller-Holst, Land-
brugs-Ordbog, Anden Del, Kbh. 1878, bls. 67.