Búnaðarrit - 01.01.1907, Page 148
144
BÚNAÐARRIT
er það, að það eigi kost á jarðnæði með góðum kjörum.
Greiðist kostnaðurinn við áveituna að mestu leyti af
landssjóði, án þess um leið, að gerðar séu ráðstafanir
til, að fólk flytji inn i Flóann og eigi þar kost á jarð-
næði með sérstökum hlunnindum til að byrja með, er
þess naumast að vænta, að fyrirtækið beri sig um langt
skeið.
En fáist trygging fyrir því, að þeir, er þess kunna
að óska, geti fengið land til kaups með góðum afborg-
unarskilmálum, má óhætt fullyrða, að fyrirtækið með
tímanum muni svara kostnaði. Það mætti hugsa sér
þá leið, að -eigendur jarðanna á áveitusvæðinu skuld-
bindu sig til, um leið og afráðið er um framkvæmd
verksins, að láta af hendi við landsjóð, stærri og minni
spildur af jörðum sínum, með því verði sem á þeim er
nú. Jafnframt dregst þá söluverð hins selda lands frá
tillagi þvi, er þessum mönnum ber að leggja fram til
fyrirtækisins. Eigendur jarðanna eða þeir sem selja, fá
á þennan hátt nægilegt fé í andvirði landsins, er þeir
seldu, til aðalverksins. Sumír mundu ef til vill hafa
nokkurn afgang, er þeir gætu varið til þess að undir-
búa áveitu á sínar eigin jarðir; en um leið og áveitan
er fengin eykst gjaldþol bændanna. — Landsjóður eign-
ast einnig með þessu land, er síðar mundi selt eða
leigt aðfluttu fólki, og fengi hann þá að nokkru leyti
endurgoldið hið útlagða fé.
Árlegum kostnað við áveituna og viðhald hennar,
hljóta þeir að annast, er njóta áveitunnar. — Áveitan
ætti aðallega að vera flóðáveita eða uppistaða, því hall-
inn er víða lítill, og landið vel fallið til uppistöðuáveitu.
En að öðru leyti verður eigi farið frekar út í það efni,
með því áveitan á hverja einstaka jörð, heyrir eigi undir
þá áætlun, sem hér er um að ræða.
Kostnaðinn við áveituna verður, auk þess semjarð-
eigendurnir leggja fram, að greiðast af landsjóði, og að