Hugur - 01.01.1992, Side 35

Hugur - 01.01.1992, Side 35
HUGUR Samtal við Karl Popper 33 Nei. Við getum ekki lagt raunvísindin og sannleikann að jöfnu, því að við álítum að kenningar Newtons og Einsteins teljist báðar til raunvísinda, en þær geta ekki báðar verið sannar, og vel má vera að báðar séu ósannar. En þær eru báðar prófanlegar, og það þýðir að standist þær ekki prófanir eru þær afsannaðar eða hraktar. Eg tek því prófanleika, eða afsannanleika, sem mælikvarða á vísindalegt einkenni kenningar. Þeir sem voru í Vínarhringrtum, reyndar allir rökfrœðilegir raun- spekingar, héldu því fram að sérhver staðhœfing utan við raun- vísindin væri hókstaflega merkingarlaus, bókstaflega þvœttingur. Þú samþykktir þetta aldrei? Nei, það gerði ég ekki. Að mínum dómi telst staðhæfing sem er ekki afsannanleg ekki til raunvísinda, en það gerir hana ekki merkingarlausa. Margar vísindakenningar okkar hafa þróast upp úr óprófanlegum forvísindalegum kenningum. Rekja má sögu kenningar Newtons alla leið aftur til Anaximanders og Hesíóds, og hin forna frumeindakenning var óprófanleg þar til um 1905. Reyndar hafa flestar vísindakenningar sprottið upp úr forvísindalegum sögnum. Eg teldi það villandi að kalla þessar sagnir merkingarlausar . . . En svo virðist sem gagnrýni mín á merkingarleysiskenningar raunspekinga hafi hlotið allvíðtæka viðurkenningu. Reyndar hefurðu aldrei fengist mikið við spurningar um merkingu yfirleitt, er ekki svo? Og þú liefur ekki heldur talið tungumálið sjálft skipta öllu máli. Þetta er því merkilegra sem það gerist á stað og tíma þar sem mestöll heimspeki beinist að tungumálinu á einn eða annan hátt. Hvað kemurþér til að taka þessa afstöðu? Eg held þú hafir ekki skilið afstöðu rnína rétt. Satt er það að ég hef ekki áhuga á merkingarleysisvandanum, og mér leiðast líka rökræður um merkingu orða. Og það er líklega rétt að þeir sem kalla sig stundum heimspekinga málsins eða málheimspekinga hafa áhuga á þeim merkingarvandamálum sem ég hef hreint engan áhuga á. En ef þú ert að segja að ég telji tungumálið ekki nrikilvægt þá er það alrangt. Mundu bara hvað ég sagði um hlutlæga þekkingu. Eg held að ekkert sé eins mikilvægt og tungunrálið: Eg er með kenningu og samkvæmt henni er það málið sem gerir okkur mannleg og samkvæmt henni er mannleg vitund — sjálfsvitundin — afleiðing málsins. Ég hef ekki áhuga á að velta vöngum yfir merkingu orða, sumpart vegna þess
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124

x

Hugur

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Hugur
https://timarit.is/publication/603

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.