Hugur - 01.01.1995, Page 58

56
Alan M. Turíng
HUGUR
Á hinn bóginn má segja sem svo að hann gæti þekkt manninn frá
tölvunni með skyggnigáfunni einni án þess að leggja neinar
spurningar fyrir þau. Þegar dulskynjun er komin í spilið getur allt
gerst.
Sé gert ráð fyrir hugsanaflutningi þá verður að setja strangari reglur
um prófið. Það má líta svo á að þetta sé hliðstætt því ef spyrillinn
talaði við sjálfan sig og annar viðmælandi hans legði eyrað að
veggnum og hlustaði. Til að fullnægja öllum skilyrðum þarf að
koma keppendum fyrir í „hugskeytaheldum klefa“.
7. Vélar sem lœra
Lesandinn hefur sjálfsagt gert sér grein fyrir því að ég hef engin mjög
sannfærandi rök fyrir skoðunum mínum. Ef ég hefði slík rök þá hefði
ég ekki lagt svo mikið á mig til að benda á villur hjá þeim sem halda
fram andstæðum skoðunum. En nú skal ég gera grein fyrir því sem
ég get sagt máli mínu til stuðnings.
Snúum okkur aftur að andmælum frú Lovelace sem voru á þá leið
að vél geti ekki gert annað en það sem við segjum henni að gera. Það
má skilja þetta svo að maður geti „sprautað" hugmynd inn í vélina,
og hún bregðist við að einhverju marki en viðbrögðin dofni svo eins
og í píanóstreng sem er sleginn með hamri. Önnur samlíking gæti
verið kjarnakleyft efni með massa undir þeim mörkum að það geti
sprungið. Hugmyndin samsvarar þá nifteind sem kemur inn í efnið
utan frá. Hver slfk nifteind veldur óróa í efninu sem hjaðnar á
endanum. En sé bætt við meira kjarnakleyfu efni þannig að það
myndi nógu stóra hrúgu þá er mjög líklegt að óróinn sem ein nifteind
veldur haldi áfram og magnist upp þar til allt efnið eyðist. Á þetta sér
einhverja samsvörun í huganum eða hjá vélum? Þetta virðist eiga sér
samsvörun í mannshuganum. Hugur flestra virðist vera „of lítill til
að sprenging geti átt sér stað“. Sé hugmynd hleypt inn í huga sem
þannig er ástatt um þá kallar hún að jafnaði ekki fram nema eina aðra.
En smátt hlutfall er „yfir mörkunum“ þannig að ein hugmynd kallar
fram heila „kenningu“ sem inniheldur afleiddar hugmyndir og
hugmyndir leiddar af þeim og svo framvegis. Hugur dýra virðist
greinilega undir mörkunum. í framhaldi af þessu má spyrja, „Getur
vél verið yfir mörkunum?“