Hugur - 01.01.1995, Page 122

120
Jörgen Pind
HUGUR
Von bráðar var athygli sálfræðinga vakin á tilraunum Newells, Shaws
og Simons til að herma eftir mannlegum vitsmunum með aðstoð
tölvu. Þegar árið 1958 skrifuðu þeir grein í Psychological Review,
helsta tímariti fræðilegrar sálfræði, þar sem þeir greindu frá
Rökfrœðingnum og lögðu einkum áherslu á tengsl eigin rannsókna
við klassískar rannsóknir í sálfræði hugsunar, aðallega rannsóknir
Dunckers og de Groots (Newell, Shaw og Simon, 1958). Tveim árum
síðar skrifuðu Miller, Galanter og Pribram bókina Plans and the
Structure of Behavior þar sem lagt var til atlögu við atferlishyggju
Skinners með aðferðafræði Newells og Simons (og að nokkru leyti
málkunnáttufræði Chomskys) að vopni. Hugfræðin hafði fljótt
fullnaðarsigur í þeirri baráttu eins og kunnugt er.
í grein sinni lögðu þeir félagar áherslu á mikilvægi kenningar um
upplýsingavinnslu (information processing) sem sjálfstæða tilraun til
skýringar á starfsemi mannshugarins, óháða taugalífeðlisfræði. Slík
kenning um upplýsingavinnslu felur í sér þrjá þætti:
1. Stýrikerfi sem er sett saman úr nokkrum minniseiningum sem
geyma táknrænar upplýsingar.
2. Tiltekinn fjölda grunnaðgerða sem meðhöndla upplýsingarnar í
minniseiningunum. Eiginleikar þessara grunnaðgerða eru ekki til
skoðunar, þeir eru gefnir, en þó er ekkert dularfullt við þessar
grunnaðgerðir. Þær eru aðgerðir sem vélbúnaðurinn framkvæmir
samkvæmt þekktum lögmálum eðlisfræðinnar.
3. Mengi af ótvíræðum reglum sem flétta grunnaðgerðirnar saman í
forrit.
Síðan segir:
Á þessu kenningaplani er hegðun lífveru skýrð með forriti sem
byggir á frumstæðri upplýsingavinnslu sem leiðir af sér hegðunina.
Hér kemur greinilega fram að höfundamir hafa engan áhuga á þeirri
lfkingu tölvu og mannsheila sem hafði ýtt svo við ímyndundarafli
von Neumans. Þeir skipa sér á bekk með Turing og líkja mannlegum
hugsanaferlum við gang forrits.
Newell og félagar héldu því fram í grein sinni að Rökfræðingurinn
hegðaði sér oft svipað og fólk sem glímir við þrautir. Þessi hegðun