Dvöl - 01.10.1941, Síða 21
DVÖL
259
•I ar ðakanpandlnn
Eftir JHonteiro L<obato
Gunnlaugur Pétursson þýddi
Akur var svo léleg bújörð, að
aðra lakari var ekki hægt að finna.
Þrír eigendur höfðu farið þar á
hvínandi kúpuna, og það var haft
í flimtingum, að hann væri „ekki
frjór akurinn sá“.
Ábúandinn, Davíð Moreira de
Souza, hafði keypt hana með hag-
kvæmum greiðsluskilmálum í þeirri
góðu trú, að þetta væru kjarakaup.
En nú var hann að sligast undir
skuldabyrðinni og gat ekkert ann-
að en klórað sér ráðþrota bak
við eyrað.
Kaffitrén stóðu nakin árið um
kring. Þau kól ýmist í frosthörkum,
eða hagl og ofviðri skók þau og
lamaði. Uppskeran varð aldrei svo
mikil. að hún kæmist ekki í væna
körfu.
Bithaginn var hrjóstrugur og þar
kennilegum geislalínum. Báðum
megin við sverðið hanga drúpandi
sorgarfánar. Einhvern tíma verður
þetta minnismerki reist á aftöku-
stað Jóns Arasonar. í línum steins-
ins og málmsins er geymd fegurð,
eins og í fögru kvæði.
Minnismerki Jóns Arasonar,
Brynjólfskirkja og ísleifsskóli eru
þrjú stig í endurreisn Skálholts-
staðar.
bauð ein plágan annarri heim.
Eyðileggjandi mauramergðin var
rúmfrekari en illa haldinn búsmal-
inn, sem auk þess var morandi af
lús. Hver skepna, sem þar kom, var
innan skamms lítið annað en bjór
og bein og kvik af óværð, svo að
raun var á að horfa. Skóg var
þarna hvergi að hafa, aðeins lága
runna og villtan reyr, strjálan og
þroskalitinn. Jarðvegurinn var
magur og skrælþurr, sykurreyrinn
var ekki gildari en sef og leggirnir
svo rýrir, að þeir gengu heilir gegn
um mylluna.
Hrossin voru kvik af óþrifum.
Svínin, sem tórðu, voru horaðri en
mögru kýrnar hans Faraós.
Maurarnir eyddu hvarvetna
gróðri beitilandsins, og í október
varð dimmt í lofti af fleygum
maurum í tilhugalífi.
Vegirnir voru hálfgerðir og girð-
ingarnar brotnar niður. Þökin á
bústöðum vinnufólksins voru skæld
og lek, og spáði það engu góðu um
híbýlin. íbúðarhús húsbændanna
var undir sömu sökina selt. Kalkið
var dottið af hér og þar, gólfin fú-
in, gluggarúðurnar brotnar, hús-
gögnin slitin og veggirnir sprungn-
ir . . . Það er efamál, hvort til var
nokkur heill hlutur þar inni.