Dvöl - 01.01.1944, Page 80

74
D VÖL
„Dvöl" mun eins og aS undanförnu birta umsagnir um bœkur og hafa ýms-
ir ritfœrir menn heitiö aöstoð sinni í því efni. Ættu bókaútgefendur að senda
ritinu bœkur, sem þeir gefa út, til umsagnar og álits. Einnig œttu lesendur
„Dvalar" að senda henni stutta pistla um bœkur, sem þeir finna hvöt lijá sér
til að skýra, viðurkenna eöa gagnrýna. Mun ritið þiggja slíkar smágreinar með
þökkum og birta þœr hér, ef þœr eru vel gerðar.
Bókabálkur nœsta heftis mun verða allmiklu fjölskrúðugri en nú.
Rit Bókmenntafélagsins árið 1943
eru komin út fyrir nokkru, og hafa
verið send félagsmönnum. Ritin
eru þrjú að þessu sinni, Skírnir,
Upphaf leikritunar á íslandi eftir
dr. Steingrím J. Þorsteinsson og
Á Njálsbúð eftir dr. Einar Ól.
Sveinsson.
Öldungurinn Skírnir er nú 117 ára gam-
all. Hefur hann margt gott flutt og þarf-
legt um dagana, einnig hin síðari árin,
svo að naumast er talandi um ellimörk
á ritinu. Hitt dylst þó varla, að hálfgerður
afvötnunarkeimur er af þessum síðasta
árgangi. Ber þar allmikið á miðlungs-
greinum, svo og ritgerðum um erlend efni,
sem allvel mundu sóma sér í sunnudags-
útgáfum blaðanna, en miður í Skírni. Það
hefur verið reynt um skeið, að auka fjöl-
breytni ritsins og láta það fjalla um flesta
hluti milli himins og jarðar. Þetta hefur
ekki tekizt nema miðlungi vel. Við eigum
mörg tímarit almenns efnis, svo að Skírnir
þarf ekki að seilast inn á það svið. Aftur
á móti held ég, að hann ætti að leggja
megináherzlu á norræn fræði, líkt og
meðan Árni Pálsson var ritstjórinn. Það
hefur hvort sem er verið svo um langt
skeið, að hið markverðasta í Skírni eru
ritgerðir af slíku tagi. Svo er einnig í hin-
um síðasta árgangi. Virðist mér hvað
mestur fengur í ritgerðum Halldórs bóka-
varðar Hermannssonar um goðorð í Rang-
árþingi, og séra Jakobs Jónssonar um
auð og örbirgð í íslenzkri prédikun síð-
ustu 100 árin. Ritgerð séra Jakobs er
meðal annars skemmtileg sönnun þess,
að ekki eru allir hinir yngri klerkar gjör-
sneyddir fræðimennsku á góða og gamla
vísu, þótt hvorki heyrist stuna né hósti
frá flestum þeirra, þegar um slíkt er að
ræða. í því efni er prestastéttinni geysi-
lega aftur farið, hvað sem um annað kann
að vera.
Af öðru efni Skírnis má nefna geð-
þekka ritgerð eftir Guðm. Finnbogason
um náttúrufegurð í fornbókmenntum vor-
um, grein Ásmundar Guðmundssonar um
Davíð konung og Agnars Kl. Jónssonar
um ræðismenn. Einnig á Guðm. Finnboga-
son alllanga grein í ritinu, er hann nefn-
ir „íslendingar," og er það að mestu leyti
útdráttur úr bók með sama nafni. Af
skáldskap flytur Skírnir kvæði eft Guð-
finnu frá Hömrum og smásögu eftir
Gunnar Árnason frá Skútustöðum. Loks
eru nær 30 ritfregnir eftir 15 höfunda.
Upphaf leikritunar á íslandi er dálítið
kver, 88 bls., og hefur að geyma forsögu
leikritagerðar hér á landi allt frá Skrap-
arotsprédikunum skólapilta í Skálholti