Hlín - 01.01.1960, Side 125
Hlin
123
Morgunhilling við Mývatn.
Hún var ósköp syfjuð litla stúlkan, sem verið var að vekja til
að smala ánum að morgunlagi.
Þetta var fyrir löngu síðan, á hinni öldinni, þegar unglingarnir
þurftu að vakna til að smala kvíaánum, svo pabbi þeirra gæti
notað slátturekjuna, morgundöggina. — Þó að sólin væri komin
upp, var stundum kalt og blautt að ganga um grösugar mýrar og
viðarmóa á íslenskum skóm — eða kannske berfættur.
Litla stúlkan hrökk samt upp, þegar mamma sagði, að pabbi
hennar væri farinn að slá, hún vildi svo gjarnan hjálpa pabba sín-
um. — „Hvert á jeg að fara?“ spurði hún. — „Hann sagði, að þú
skyldir fara vestur á Háaholtið hjá Kúalágunum, og ef þú sæir
þær ekki þar, þá suður með hæðinni, og þá myndir þú ná þeim í
skarðinu. Flýttu þjer nú, það er sunnangola.“ — Litla stúlkan
flýtti sjer í fötin og hljóp af stað, hún vissi hvað sunnangolan var
freistandi fyrir ærnar að rása á hana. — Hún hljóp við fót yfir
mýrar og moldarbörð, og var orðin móð ,þegar hún var komin upp
á Háaholtið. — Hún stansaði og sneri sjer við. — Sú sjón, sem
blasti við hennar ungu augum, hefur ekki máðst, þó mörg sjeu
liðin árin og margt sje breytt. — I norðaustri blasti við Mývatn-
ið, víðfeðma, bjart og blikandi. — Sunnan við það risu Kastala-
eldborgirnar, Kleifarhóll, Arnarbæli, Garðshólar og margir
smærri, en þar sunnan við hin mikla sljetta: Framengið. —
Venjulega leit það út sem ein afarstór grassljetta, en núna var
eins og smásjá hefði verið brugðið yfir allan flötinn, og kom þá
í ljós svo ofmensk fjölbreytni, að ekki kennir nema örsjaldan,
líklega fyrir áhrif ljóss, hita og blæs. — Hraundrangarnir sýndust
óvanalega dökkir og þungbúnir, víðigarðarnir aftur glæsilegir og
lifandi. — Þeir lágu eins og víðfeðma varnargirðing um grasblett-
ina, en mest bar þó á tjörnunum, sem alstaðar komu i ljós, af því
búið var að slá víða í kringum þær. — Núna, í lágri sólarbirtunni,
glitraði hver vatnspollur með undraverðu birtumagni, ýmist eins
og sólbjört ský, glitrandi stjörnum eða blikandi augu, ýmist silfur
eða stál, blikandi, gullinn, blæ-gulur. — Og svo fjöllin með sínum
tignarlega breytileik, ýmist tigin, traust og há, önnur smærri
mynduðu heildina og stóra klasa, en sambandið slitnaði aldrei.
Það var ein órofa heild, samstilt, fögur og þó breytileg.
En nú dró það, sem nær lá, að sjer athygli litlu stúlkunnar, sem
stóð á Háaholtinu og ekki gat slitið augun frá morgundýrðinni.