Tímarit um uppeldi og menntamál - 01.01.1892, Side 12
10
mannkymð upp með. Hann hefir haft og hefir til
þess söguna, söguna og annað ekki. Menn telja
Gyðingasöguna sérstaklega heilaga sögu, af því að
í henni koma beinlínis fram hin sérstaka opinberun
og hjálpræðisverk guðs; enn í raun og veru er öll
mannkynssagan, ef hún er rétt skilin, heilög saga,
af því að í henni opinberast guð óendanlega í stjórn
sinni á þjóðunum og einstökum mönnum. Og guð
veitti mönnunum það, að geta geymt söguna til fróð-
leiks og leiðbeiningar seinni ölduro, og með því hefir
hann hana að uppeldismeðali mannkynsins. I sögunni
hefir hann opinberazt og birzt; í henni hafa menn-
irnir firrzt hann og gleymt honum; í henni hafa þeir
syndgað svo, að þeir hafa bakað sér dóm; í henrii
hefir guð birzt til þess, að endrleysa og frelsa mann-
kynið; í henni hefir hann birzt í stjórn síns ríkisog
útbreiðslu þess á jörðu. Sannindi kristindómsins eru
viðburðir (facta), einfaldir viðburðir í bifiíu- og mann-
kynssögunni, og með þeim hefir guð kent oss staf-
rof sannleikans og hjálpræðisins, einfalt og guðdóm-
legt. Hann hefir enga trúarhöfuðlærdóma (dogmur)
opinberað, engar setningar lögákveðið, nema in ein-
földustu skilyrði siðferðilegs lífs og trúar á hann.
Enn svo tóku mennirnir við, og voru í margar aldir
•að brjóta heila sína til þess, að geta fengið heim-
•spekilegt vísindakerfi út úr enni einföldu opinberun
guðs í sögunni.1 Þeir fundu kjarnann, enn færðu
hann svo i skólaspekishjúp fyrri og síðari alda, að
fæstum fáfróðum er hann að miklu gagni í þeirri
mynd. Og svo varð hann vísindamönnunum tor-
1) Því að Dogmatíkin er mannaverk, enda þótt katólskir
segi, aö kirkjufundirnir haíi guðlegan innblástr eins og ritn,-
ángin.