Tímarit um uppeldi og menntamál - 01.01.1892, Side 50

48
-ánægð og foreldrar þeirra líka, og þeir telja sjer trú
um, að þau hafl lært ensku. Þegar spurt er eptir,
hvað langt þessi eða hinn sje kominn í skólanámi
•sínu, þá er að eins spurt að, í hvaða lestrarbók
hann, sje. Það er sjaldan spurt að því, hvort hann
geti talað ensku eða skrifað hana, eins og það væri
að læra eitthvert mál, að læra að lesa, það er að
segja, að kveða að nokkrum orðum. Sá sem þetta
ritar hefur hitt á börn, sem lásu í »fjórðu lestrar-
bók«, en skildu þó svo lítið i því, sem þau lásu, að
þau gátu ekki að greint mannanöfn frá efninu; þrátt
fyrir það þótt þau hefðu gengið á skóla í þrjú til fjögur
ár, þetta 4 til 5 mánuði á ári, gátu þau ekki mynd-
að eina setningu um algengustu liluti, og því síður
■ skrifað nokkra setningu, og kunnu mikið minna í
ensku en jafnaldri þeirra, sem las í fyrstu bók, en
hafði verið 4 mánuði í enskri vist, og þetta voru
börn, sem höfðu dágóða hæfileika til að lesa. En
hjer er nú líka sýnd lakari hliðin. A hinn bóginn
má telja nokkur íslenzk börn, sem ekki standa að
baki enskra jafnaldra sinna í enskunni, þó þau hafi
ekki haft tækifæri til að nema ensku annarstaðar
eu í skólunum, og ekki heyrt annað en íslenzku
talaða í heimahúsum.
Islendingar sögðu jafnan, þegar þeir voru að
taka sig upp af fósturjörðu sinni til að flytja vestur
um haf í aðra heimsálfu, að þeir færu mest vegna
barnanna sinna; að þeir vissu, að þeir mundu eiga
hægrameð aðmenntaþar börnin sín og »komaþehn
-til manns« en heima á fósturjörðinni, og þess vegna
færu þeir. Að þeir hafi talað þetta af einlægni, má
sjá af því, hvað þeir eru opt fúsir á að leggja á sig,
til þess að koma sjer upp skólahúsum. Þeir horfa