Uppeldi og menntun - 01.07.2006, Side 43
43
Einn þáttur í viðleitni starfsfólks til að virkja foreldra og gera þá sýnilegri í leikskól-
anum var að biðja þá að elda mat og koma með á foreldrafundi. Bæði íslenskir og er-
lendir foreldrar hafa tekið þátt í þessu verkefni og það hefur heppnast vel. Notalegt er
að setjast niður og borða saman, maturinn losar um málbeinið og gefur umræðuefni.
Þetta var sérstaklega mikilvægt fyrir erlenda foreldra og börnin þeirra urðu stolt af for-
eldrum sínum þegar þau fundu að þeir höfðu eitthvað fram að færa og voru virtir fyr-
ir. Eitt barnið sagði við leikskólakennara eftir foreldrafund: „Manstu, þegar mamma
mín kom með matinn?“ og stoltið leyndi sér ekki.
uMræða
Foreldrar barna eiga margt sameiginlegt þegar kemur að væntingum um menntun og
velferð barna þeirra þótt þeir búi við ólíkar aðstæður og í mismunandi umhverfi. Basti-
ani (1995) hefur fjallað um sameiginlegar væntingar foreldra. Meðal þeirra atriða sem
hann nefnir er að allir foreldrar vilja það besta fyrir börnin sín. Þeir vilja að börnin fái
góða almenna menntun í ástríku og hvetjandi umhverfi. Þeir vilja fá upplýsingar um
hvað gert er í skólanum og hvaða áhrif það hefur á börnin. Foreldrar vilja láta taka sig
alvarlega, hafa áhrif og að á þá sé hlustað. Þeir vilja líka miðla skólanum af því sem
þeir hafa fram að færa og taka þátt í skólalífinu með barni sínu. í viðtölum okkar við
foreldrana kom fram að ein ástæðan fyrir því að þeir vilja læra íslensku er að þeir vilja
skilja betur líf barna sinna.
Erlendar rannsóknir sýna að foreldrar af erlendum uppruna vilja að börnum þeirra
gangi vel í skóla, aðlagist samfélaginu sem þau búa í og læri tungumálið, en rækti jafn-
framt heimamenningu sína og móðurmál (Ferris, 1997). Tungumálið er mikilvægasti
einstaki þátturinn sem mótar sjálfsmynd og sjálfstraust, menningu og félagslegan, til-
finningalegan og vitrænan þroska barnsins (Siraj-Blatchford, 1996).
Flestir foreldrarnir í rannsókninni eru ákveðnir í því að ala börn sín upp á íslandi.
Þeir gera sér grein fyrir mikilvægi menntunar, vilja að börnin þeirra fái góða menntun
og að þau hafi val um hvar þau setjast að í framtíðinni (Elsa Sigríður Jónsdóttir og
anna Þorbjörg Ingólfsdóttir, 2004). Goðsögnin um lítinn áhuga foreldra á námi barna
sinna á því ekki við um þessa foreldra. óframfærni er ekki það sama og áhugaleysi.
í rannsókn Hönnu Ragnarsdóttur (2004), þar sem meðal annars er fjallað um áhrifa-
þætti á skólagöngu erlendra barna á íslandi, kemur fram að þeir foreldrar leikskóla-
barna sem hún ræddi við líta ekki endilega á leikskólann sem vettvang markviss skóla-
starfs eins og fram fer í grunnskólanum. Þeir leggja áherslu á að í leikskólanum fái
börnin félagsskap, læri samskipti og íslensku. En allir foreldrarnir í rannsókn Hönnu
hafa skýrar væntingar um að börnin mennti sig í framtíðinni.
Erlendu foreldrarnir í rannsókninni í Sjávarborg eru allir í láglaunastörfum og búa
við mikið vinnuálag. En þrátt fyrir það lýstu flestir sig reiðubúna til að leggja eitthvað
af mörkum til leikskólastarfsins ef nægur fyrirvari væri gefinn og sumir hafa þegar
gert það eins og fram er komið. Nauðsynlegt er að efla innbyrðis samskipti allra for-
eldra í leikskólanum og er öflugt foreldrafélag ein leið til þess. Þar þyrftu erlendu
foreldrarnir að taka þátt og miðla öðrum foreldrum af menningu sinni. í Sjávarborg
anna ÞorBjörg ingólfsdóttir, elsa sigríðUr jónsdóttir