Morgunn - 01.12.1951, Blaðsíða 79

MORGUNN
161
drauga og talað við þá, sögðu að athuganir sínar um
þessi efni stæðu á jafntraustum grundvelli og aðrar vís-
indalegar uppgötvanir þeirra, og héldu þeirri trú alla ævi
síðan.
Eftir þetta var sú vök höggvin á ísinn, sem aldrei síðan
fraus saman, fundið hlið á garðinum, sem hlaðinn var
milli hins þekkjanlega og hins óþekkjanlega. Nú sýndist
mannsandanum sem opin væri leiðin út í ómælanlegan
geiminn, yfir í hið mikla Thibet, sem alls konar undra-
sögur fóru af, jafnvel inn í hið allra helgasta, sem engra
augu höfðu litið, nema gegnum glitrúðu trúbragðanna.
Og heimurinn smábreyttist á ný. Útsýnið varð ailt
annað. Hinn dýrðlegi aldingarður reynsluvísindanna var
jafnauðugur og fyrr, en girðingin umhverfis hann hvarf.
Fyrir utan hann lá ómótmælanlegt ókunna landið með
óteljandi ráðgátum og möguleikum. Víðförull mannsand-
inn bjóst í nýjar landaleitir og hugðist jafnvel að kanna
uppsprettur trúbragðanna og landið fyrir handan gröf
og dauða.
Það kom einhvern veginn upp úr kafinu, að vísinda-
lega vissan var ekki eins víðtæk og ýmsir höfðu ætlað,
að enginn veit takmörk þess, sem mögulegt er, nema í
hreinni stærðfræði og rökfræði. Jafnvel tæplega þar.
Umhverfis hinn litla blett, sem sól þekkingarinnar lýsti,
lá ómælanlega ókunna landið hulið þoku og beið eftir
landnámsmönnum.
Nú varð heimurinn aftur ómælanlegur og takmarka-
laus, skáldlegur og dularfullur þrátt fyrir allt. Og það
lýsti af nýrri von í sálum manna, voninni um ljósa þekk-
ingu í stað óljósrar trúar og nýjar sigurvinningar manns-
andans, hálfu glæsilegri en nokkru sinni fyrr.