19. júní - 19.06.1982, Síða 21
kröfur til hennar en karlmannsins.
Hún er eins konar verkstjóri, en hann
hlítir fyrirmælum hennar.
Auðun: — hetta er sennilega nokk-
uð algengt, þótt auðvitað eigi það
ekki að vera svo. Við konan mín rek-
um okkar heimili ekki jiannig. Við
skiptum með okkur stjórninni.
Sp. — E,n liafið jiið ekki tekið eftir
jtví, að fólk er íarið að saíkjast eftir
því sem heimilislegt er, gömlum hús-
um, hekluðum gardínum, heima-
hakstri og ýmsu öðru, sem kostar
nostur og vinnu?
Sólveig: — Er ekki sagt að slíkt sé
rnerki um, að J)að eigi að fara að ýta
konurn inn á heimilið aftur. Kvenleg
föt, sem jjarf að strauja og ýmislegt í
þeint dúr á að vera merki um að farið
sé að |irengjas1 um á vinnumarkaðin-
um og þar sé ekki lengur rúm fyrir
konur. I stríðinu, Jiegar konur urðu
nauðsynlegar fyrir atvinnulífið, varð
kventízkan allt í einu karlmannleg og
h'tið lagt upp úr heimilislegum
hlutum.
Þjóðbjörg: — Gæti þessi þróun ekki
frernur stafað af eftirsjá fólks, eftir
konunni, setn var alltaf heima og
gerði hlýlegt í kringum sig. Þegar hún
fór út að vinna varð heimilið skyndi-
lega k alt og ópersónulegt.
Jóhanna: — Pað er rétt. Fólk vill
nostra við gamla hluti, hver svo sem
astæðan er. Gömul hús, gömul hús-
gögn, hannyrðir o.fl., allt er jretta
vinsælt, jiótt það krefjist mikillar
vinnu.
Auðun: — Þetta vil ég ekki kalla
vtnnu, heldur áhugamál fólks.
Þjóðbjörg: — Ég lít á það sern vinnu
að sauma gluggatjöld og vinna ýmis-
legt til 1. eimilisins. Ekki get ég betur
seð en að slíkt sé talin vinna víða í
atvinnulífinu. Ileimilisstörf eru
vinna, hvernig sem á Jrau er litið,
saumaskapur, inatseld, jrvottar og
þrif— allt er jretta vinna. Þetta er að
vissu leyti kvöð.
Auðun: — Ákveðinn hluti af jrví
sem |rú gerir er kvöð, en svo er líka
annað, sem ekki er kvöð.
Þjóðbjörg: — Þú vildir gera lítið úr
því, Jiegar Jóhanna sagði að gesta-
gangur hefði aukið við sína vinnu. Eg
get hins vegar ekki sagt annað en að
það sé vinna að taka á móti fjölda
fólks til lengri eða skemmri tírna, þótt
það veiti vissulega ánægju líka. Ég
Guðrún Egllson.
get ekki annað sagt en að Jrað sé
vinna að elda ofan í jrrjá eða fjóra
einstaklinga, sem velta inn á mat-
málstíma, glorsoltnir.
Auðun: — Ég vil ekki kalla jrað
vinnu að taka á rnóti gestum.
Jóhanna: — Mér finnst jrað vera
vinna, og maður getur unnið sér til
ánægju.
Auðun: — Maður fer út á vinnu-
rnarkaðinn sér til ánægju, ekki hara
til |ress að graiða peninga.
Jóhanna: — Það fer nú eftir ýrnsu.
Ef manni jrykir starfið leiðinlegt, get-
ur það vissulega verið kvöð. Ekki
getur Jrað verið spennandi að vinna í
verksmiðju og gera alltaf sama lrand-
takið. En heimilisstörfin eru ekki ein-
ungis kvöð. Þau eru svo fjölhreytt að
jrað er alltaf eitthvað skemmtilegt
innanum.
Auðun: — Það er nauðsynlegt að
gera greinarrnun á því, sem menn
gera af nauðsyn og hinu, sem þeir
gera sér til ánægju, endurhæfingar og
þroska. Ég fer til dæmis upp í sveit og
djöflast við að setja niður kartöflur
eða veiða fisk og kem tneð harðsperr-
ur til baka. En ég er alveg endur-
nærður. Og jró að heimilið njóti góðs
af, Jregar nýjar kartöflur og fiskur er
á horðum, vil ég alls ekki líta á jretta
sem heimilisstörf. Ég geri jretta mér
til endurhæfingar og ánægju.
Sp. — Hvernig sem á jressi störl' er
litið er ljóst, að þau geta haft jrjóð-
liagslegt gildi. Á ef til vill að launa
þau?
Auðun: — Það er alveg fráleitt.
Jóhanna: — Ég vil alls ekki láta
launa Jrau, láta horga manni kaup
eins og ráðskonu. Hjón eiga að vinna
sameiginlega að heimilinu og haga
samvinnunni eftir því sent þau kjósa.
Maður getur batði sparað tekjur og
skapað verðmæti með vinnu á heinr-
ili, en mér fyndist móðgandi að
jriggja laun eins og ráðskona.
Þjóðbjörg: — í jressu tilviki er ekki
um annan launagreiðanda að ra>ða
en ríkið. Ef við hefðum þennan hátt-
inn á værum við að júggja í annan
vasann jrað sem við horguðum úr
hinum, jrví að ríkið er ekkert annað
en buddan okkar allra.
Sp. — En fer ekki eðlilega meira í
súginn á heimilum, þar sem fólk
vinnur mikið úti en jrar sem einhver
er heinra?
Sólveig: — Það er auðvitað mikhi
meira en fullt starf að vinna úti allan
daginn og hugsa svo um heinrilið á
kvöldin, [rótt maður geri hara jrað
nauðsynlegasta Jrar. Ég hugsa að ein-
stæðir foreldrar og fólk, sem mikill
þrældómur er á úti í atvinnulífinu
kaupi öðruvísi inn en þeir sem eru
eitthvað heima og nýti bæði mat og
fatnað verr. Samt finnst mér fjar-
stæða, að ríkið eða aðrir aðilar fari að
horga fyrir heimilisstörf. Það er nú
nóg háknið saint. Og Jrótt við séunt
greinilega öll sammála um, að heimil-
isstörf’ geti verið mikil vinna og verð-
mætasköpun, tel ég það mjög a>ski-
legt fyrir konuna að vinna úti við
ýmsar aðstæður. Annars yrði fásinnið
of mikið fyrir hana.
Og [ressu samsinna allir.
„Ef þeir leggjast ekki upp í
sófa“
Sólveig: — Hins vegar tel ég órétt-
látt, að einstæðar mæður og raunar
giftir foreldrar geti ekki fengið sömu
peninga út úr kerfinu og það greiðir
fyrir dagvistun harna, ef annað for-
eldrið vill vera heima og gæta
harnanna. Þó að ég vilji vinna úti og
njóti Jrar af leiðandi dagvistunar fvrir
börnin, er ekki Jrar nteð sagt, að allir
vilji hafa jiað þannig. Þetta framlag
er að vísu ekkert stórfé, en fólk sem
aflar lítilla eða engra tekna getur
munað mikið um að fá jiað í sinn
vasa.
Þjóðbjörg: — Það er skortur á
dagvistunarrými hér á höf-
21