19. júní - 19.06.1982, Blaðsíða 22

uðborgarsvæðinu og af því skap-
ast rnikið óréttla;ti. Þeir foreldr-
ar sem fá ekki aðgang að þeim fyrir
börn sín, Jrótl þeir óski Jíess, eigii ekki
annarra kosta völ en að gatta
barnanna sjálfir eða leita eftir
einkagæzlu, sem er heltningi dýrari.
Að mínu rnati eiga Jiessir foreldrar að
fá greitt framlag hins opinbera til
dagvistarheimilanna. Pað eru engir
aðrir en við skattborgararnir, sem
greiðum fyrir dagvistarheiinilin, og
tnargir greiða niður fyrir aðra Jtessa
þjónustu, sem þeir njóta ekki sjálfir
Jtótt þeir fegnir vildu. Og ég gæti
trúað því að konttr, sem gatta
barnanna sjálfar, af Jjví að þær bafa
ekki aðgang að stofnunum, yrðu
ánægðari með að vera heitna. ef Jiær
fengju Jiessa hýru.
Sp. — Eru allir ánægðir tneð upp-
eldisstofnanir?
Jóhanna: — Ég hef enga reynslu af
þeim, Jiví að ég var alltaf heima nteð
börnin. Þau hefðu J)ó sennilega liaft
gott af })ví að vera einhvern tíina á
leikskóla, J>ví að J>ar læra börn svo
margt sein })au fara á mis við heima.
Mikilvægast er þó að þau la'ra að
taka tillit til annarra.
Sólveig: — Ég gæti alls ekki unnið
fyrir mínu heimili, ef engar uppeldis-
stofnanir vatru. Dætur mínar hafa
báðar verið á slíkum stofnunum frá
nokkurra mánaða aldri og reynsla
okkar af þeim hefur verið ágæt. Að
vísu get ég ekki neitað því, að 9
klukkutíma dagvistun er of langur
tími fyrir ung börn, og þatt eru oft
injög þreytt, þegar þau koma beiin.
Barnanna vegna vildi ég óska, að ég
Jiyrfti ekki að vinna nema 60%
vinnu, og gæti verið meira heima með
J)eim. Ég hef bara alls ekki efni á J)ví.
Auðun: — Ilefurðu nokkurn áhuga
á að hanga lieima yfir J)eiin?
Sólveig: — Ég myndi mjög gjarnan
vilja vinna skertan vinnudag.
Pjóðbjörg: — Ég er rnjög tmdrandi
á })essari afstöðu þinni, Auðun.
Finnst |)ér heimilið ekki vera horn-
hornsteinn J)jóðfélagsins?
Auðun: — Ég ýki nú kannski svo-
lítið til að fá frain viðbrögð, og vissu-
lega finnst inér heimihð vera horn-
steinn Jijóðfélagsins. Eg er sammála
því, að stytta þurfi vinnudaginn nið-
ur í 30—35 tíma á viku, en surnir
karlmenn vinna allt að 20 tíma í
22
yfirvinnu á viku. Þeir vinna yfirleitt
miklu lengri vinnudag en konur, og
Jiví eiga |)eir að hætta. Þá fá J)eir betri
tíma á heimilinu.
Jóhanna: — Já, ef þeir leggjast bara
ekki upj) í sófa, J)egar þeir koma
heim.
Pjóðbjörg: — Ef ég á að láta í ljósi
álit mitt á uppeldisstofnunum, vil ég
taka fram að ég er hlynnt leikskólum,
en á móti langri dagvistun. Það
hlýtur að vera hægt að Ieysa vanda
fólks á annan veg en að hafa börnin
8—9 tíma á dag á dagheimilum, eins
og þau gerast hérlendis. Við verðum
bara að gera okkur ljóst, að það eru
ekki allir einstaklingar, sem þola að
vera allan daginn á troðfullu dag-
heimili. Og Jtegar Auðun er að tala
uin að stytta vinnutímann hjá körl-
um, þá tekur hann greinilega ekki
með í reikninginn alla |)á menn, sem
vinnu sinnar vegna verða að dveljast
langdviilutn fjarri heimilum sínum,
t.d. sjómenn. Ætli þeir eigi ekki eitt-
hvað af börnum? Eiga J)eir ekki kon-
ur, sem þurfa að vera allan daginn á
heimilinu af |)ví að J)ær fá ekki leik-
skólapláss fyrir börnin. Þótt þatr séu
sístarfandi er vinna þeirra nánast
einskis metin í þjóðfélaginu. Þanriig
er einnig um vinnu margra annarra
kvenna. Viðhorfið til húsmæðra þarf
endilega að breytast. Á vinnuframlag
þeirra er yfirleitt ekki ininnzt nema,
ef vera kynni í líkræðum.

Jóhanna: - Jafnréttlð er meira hjá unga
fólklnu.
Jóhanna: — Konur |)urfa að finna
að })a;r séu einhvers tnelnar, að þær
séu ekki bara húsmæður.
Sp. — Hvað finnst ykkur um skóla-
dagheimili?
Sólveig: — Þau eru mjög góð, heim-
ilislegri og frjálsari en dagheimili,
enda eru börnin orðin nokkuð stálp-
uð, |)egar þau koma Jnmgað. Ilins
vegar eru þau aðeins fyrir forgangs-
hópa og börnin fá ekki að vera þar
nema til 10 ára aldurs. Eldri dóttir
inín á bara eitt ár eftir, og mér finnst
10 ára barn of ungt til að vera eft-
irlitslaust í 9 tíma, en svo langttr
hefur vinnudagurinn verið hjá mér að
undanförnu.
Pjóðbjörg: — Þessi skóladagheimili
ertt að vissu leyti viðurkenning fyrir
þær húsmæður, sem eitt sinn voru
heima og lítils metnar. Þegar J)ær
voru komnar út á vinnumarkað upp-
götvaðist smám sarnan, að þær höfðu
liaft einhverju hlutverki að gegna.
Auðun: — Eg held að })essar stofn-
anir séu allar nauðsynlegar að ein-
hverju marki, tneðan börnin eru ung,
og ég vil fá konur út á vinnumarkað-
inn til að skapa verðmæti til að unnt
sé að byggja lleiri stofnanir, gera J)ær
betri, ráða (leiri fóstrur, borga þeim
betra kaup og þar fram eftir götun-
urn. Hins vegar lít ég })annig á, að 7
ára gömul börn og þaðan af eldri geti
vel verið sjálfbjarga hluta úr degi,
eftir að skóla lýkur, og þar til foreldr-
arnir koma Iteitn. Þar sem liægt er að
koma við sveigjanlegum vinnutíma
bjá foreldrum, þarf þetta ekki að vera
svo langur tími, og ef eitthvað kemur
fyrir, geta þau yfirleitt náð í foreldr-
ana í síma.
Pjóðbjörg: — Að mínu mati er |mð
ekki fyrr en um 10 ára aldur, sem
börn hafa öðlazt sjálfstraust, tíina-
skyn og amtiið, sem til þarf, svo að
þatt geti verið sjálfbjarga. Fram að
})ví held ég að foreldrarnir verði að
slá af kröfum sínum og óskum, þótt
J)eir hafi metnað í starfi og á öðrum
sviðum. En auðvitað getur þjóðfé-
lagið komið til inóts við |)á með J)ví
að l)yggja lleiri leikskóla, og búa svo
um hnútana að skólatími barna verði
samfelldari. Og úr Jiví að ég minntist
á leikskóla vil ég endilega koina J)ví á
framfæri, að J)að J)yrfti að vera sam-
ratmdur biðhsti fyrir leikskóla a
höfuðborgarsvæðinu. Hér eru nokkur
samliggjandi sveitarfélög og tíðir bú-
ferlaflutningar á inilli. Fólk hefur
kannski beðið í marga mánuði eftir