19. júní - 19.06.1982, Blaðsíða 64

Ég er hæf kona og ég hef af
mörgu að miðla
Viðtal:
Magdalena
Schram.
Vandamál drykkjusjúkra kvenna eru að mörgu leyti
sérstæð og ólík vandamálum drykkjusjúkra karla
Rætt við Þuríði J. Jónsdóttur félagsráðgjafa sem starfar við
Göngudeild fyrir áfengissjúka á Geðdeild Landspítalans
— Líklega væri rétt að byrja á
því að inna þig eftir skilgrciningu
á því hvenær áfengisneysla verður
sjúkdómur
„Skilgreiningin fer mikið eftir |jví
hver er spurður. Pannig myndi hekn-
ir væntanlega hyggja svar sitt á líf-
fræðilegum afleiðingum áfengis-
neyslunnar; sem félagsráðgjafi lít ég
hins vegar svo á, að áfengis- og vímu-
gjafaneysla sé orðin sjúkleg, þegar
hún fer að vahla einstaklingnum
óþæginduin á einhverju hinna
þriggja meginsviða í lífi hans, en þau
eru líkainlegt og andlegt heilsufar,
samskipti lians við annað fólk og í
þriðja lagi fjárhagur og atvinna.
Reyndar flokkar Alþjóðaheilbrigðis-
málastofnunin (WHO) alkohólisma
sem félagslegan, geðrænan og líkam-
legan sjúkdóm, en ég tel að hér á
landi hafi læknar gegnt of stóru
hlutverki í meðferð áfengissýkimiar.
64
Áherslati hefur fyrst og fremst verið á
hinar líkainlegu afleiðingar — á sjúk-
dómshugtakið — en hinum félags-
legu aðstu:ðum alkohólistans hefur
ekki verið sinnt sem skyldi. Þess
vegna þarl' meðferð alkohólisma og
öll hugmyndafræði hennar að mótast
í ríkara mæli af sálfræðingum og lé-
lagsráðgjöfum en verið hefur til
þessa.
Taktu eftir því að í minni skil-
greiiúngu er hvergi ininnst á neyslu-
tíðni eða magn, heldur er fyrst og
fremst tekið mið af afleiðingum
neyslunnar. Þetta á við öll vanabind-
andi efni, svo sem róandi lyf, en ekki
aðeins áfengi. Fólk almennt virðist
ekki gera sér grein fyrir hversu vana-
bindandi deyfilyf af öllu tagi eru og
að þau geta leitt til varanlegra
skemrnda, bæði líkainlegra og and-
Iegra.“
— Svo við snúum okkur að
konum sérstaklega, ciga þær við
annars konar vandamál að stríða
sem drykkjusjúklingar en karlar?
„Tvímælalaust. Líkamlega eru
þær verr úr garði gerðar — el’ svo má
að orði koinast — en karlar. Pær þola
minna magn al' áfengi og líffæra-
skemmdir koma fyrr í Ijós hjá konum
en körlum. Pað eru ýmsar orsakir
fyrir þessari staðreynd, m. a. að kon-
ur hafa mun fíngerðari vöðvabygg-
ingu og minna vökvamagn í líkainan-
um en karlmenn.
I lér má koma því að, að orsakir
fyrir ánetjan eru auðvitað jafn fjöl-
þættar hjá báðum kynjuin, þ. e. líf-
fræðilegar, geðrænar og félagslegar.
Ég er þeirrar skoðunar að um 5—
10% áfengissjúklinga séu beinlínis
fæddir áfengissjúkir, þ. e. a. s. að
þeir séu með meðfæddan veikleika
fyrir áfengi.
i