Sameiningin - 01.09.1920, Síða 19

241
dómur í verkinu, er sé hin eina gilda skilnaðar-ástæða,
eða livort það ekki megi skiljast um sérhvert mikilvægt
brot gegn hinni réttu hugsjón hjónabandsins. Þessu
verður vafalaust ekki með réttu mótmælt. Það geta
hugsast slíkir lestir hjá öðru hjónanna, að persónulegt
samlíf sé ómögulegt eða skaðlegt fyrir hitt, en þegar svo
stendur á, verður að álíta það gilda skilnaðarástæðu, og
að það sé jafnvel skylda, að leyfa hjónunum að skilja eða
að láta þau skilja, þegar svo stendur á. — Að vilja halda
slíkum hjónaböndum við, getur ekki verið rétt, þótt það
á hinn bóginn sé rétt yfir höfuð að tala, að aftra hjóna-
skilnaði sem mest og það eigi að vera aðalreglan” (bls.
328. 329). Um það, hvort leyfa megi þeim, sem skilið
hafa, að ganga í nýtt hjónaband, farast honum þannig
orð: “Sé hið fyrra hjónband fullkomlega slitið, þá leið-
ir það af sjálfu sér. að nýtt hjónaband getur átt sér stað.
Að banna saklausa partinum nýtt hjónaband, er auðsjá-
anlega rangt; en þótt það gæti stundum álitist rétt, að
banna hinum seka nýtt lijónaband, þá er það þó ávalt
tvísýnt, hvort slík hegning leiði til góðs og hvort nýtt
hjónaband geti ekki orðið honum sjálfum og þjóðfélaginu
gagnlegra. Auk þessa ber þess að gæta, að þegar hjón
skilja, er sjaldnast svo, að báðir partar sé ekki sekir að
nokkru, þótt sektin sé oft meiri hjá öðrum” (bls. 330).
— Kenningar þessar flntti Helgi Hálfdanarson í presta-
skóla íslands um margra ára skeið, og þótt orð hans hafi
auðvitað ekki fullkomið játningar-gildi, þá eru þau engu
að síður svo sterkur vitnisburður um stefnu móðurkirkj-
unnar í þessum málum, að kirkjufélagið getur naumast
vikið þegjandi út af leið þeirri, sem þar er mörkuð.
Þó er á allra vitund, að prestar kirkjufélagsins sum-
ir aðhyllast fremur stefnu liérlendra kirkjudeilda, þeirra
er strangastar eru. Forseti hefir lýst því yfir í grein-
inni, sem áður var nefnd, að eftir Guðs orði sé ekki til
nema ein réttmæt skilnaðarsök, hórdómur. Fylgir þar
ýmsum hérlendum kennimönnum lútersku kirkjunnar,
fremur en Lúter sjálfum, svo sem áður hefir verið sýnt.
Varforseti seg'ir líka, að sökin sé ekki nema ein, nefnilega
ótrygð; en það orð er óákveðið, og’ getur þar verið átt að
eins við óskírlífi, eða við allar þær sakir, sem þeir báðir