Morgunn - 01.12.1977, Side 34
112
MORGUNN
II.
Gagnvart þeim lesendum sem enn hafa ekki gert sér grein
fyrir þeim ótrúlegu fyrirbærum sem gerzt hafa í návist sál-
ræns fólks, er það þessari bók að vissu leyti mikill styrkur,
að snemma var leitað aðstoðar og ráða manns sem tekið er
mark á. Dr. George Owen er hámenntaður vísindamaður, sem
auk þess að vera lífefnafræðingur, stærðfræðingur og erfða-
fræðingur er talinn vera sérfræðingur í þeim fyrirbærum
sem kennd eru við þýzka orðið poltergeist.
Þetta þýzka orð er myndað af nafnorðinu polter, sem tákn-
ar háreysti, læti, gauragang og orðinu geist, sem þýðir andi.
Orðið táknar því anda sem hefur truflanir í för með sér. Þær
lýsa sér í ýmiss konar hávaða, svo sem höggum sem heyrast
í borðum og veggjum, flutningi á húsgögnum og hlutum og
fleiru þess háttar. Það sem oft einkennir þessi fyrirbæri er
viss hrekkvísi sem fram kemur í þeim, eins og t.d. þegar rúm
eru reist á rönd eða þungir skápar færðir fyrir dyr og þess
háttar. Stundum kemur fram viss kimnigáfa, eins og þegar
hnífapör sem vandlega hafa verið borin á borð, finnast á
gólfinu í nákvæmlega sömu röð og reglu.
Þvi er svo farið um móðurmál okkar íslenzkuna, að það
fer illa á því að taka upp í málið óbreytt erlend orð, eins og
til dæmis orðið poltergeist, sem ýmsar þjóðir hafa tekið upp
óbreytt úr þýzkunni. Ég hef því leyft mér sem þýðandi þess-
arar bókar að nota í staðinn íslenzka orðið œrslandi, (saman-
dregið úr ærsla-andi), sem verður víst að teljast nýyrði i þess-
ari merkingu.
Skýrsla drs. Owens um fyrirbæidn i þessari bók er birt í
bókarlok (VIÐAUKI II).
I skýrslu sinni virðist dr. Owen ekki vera í vafa um að
fyrirbærin sem gerzt hafa kringum Matthew Manning séu
ærslanda-fyrirbæri. Hann bendir á það, að undanfarin tvö
hundruð ár a.m.k. hafi verið skráðar frásagnir, mjög vel vott-
festar, af slíkum fyrirbærum og kveðst ekki vera í nokkrum
vafa um það að þau séu sönn, þ. e. að þau hafi í raun og