Morgunn - 01.12.1977, Qupperneq 51
ORBIRG VITUND . .
129
þeirra var trygging þess, að þeir misnotuðu ekki vald sitt á
nokkurn hátt, heldur beittu því til heilla því fólki, sem var
undir vernd þeirra. Hver um sig var í einu konungur, æðsti-
prestur og yfirdómari. Þeir sniðu trúarathafnir, tákn og siði
eftir því þroskastigi, sem fólkið stóð á, og settu lög, sem
nauðsynleg voru til þess að halda uppi ró, reglu og réttlæti
í samfélaginu. Menn á þessu þróunarstigi voru ekki i vafa
um, að einn eða fleiri guðir stæðu að baki náttúruöflunum,
trúareðlishvötin sagði þeim, að þannig hlyti það að vera. En
guð þeirra eða guðir báru auðvitað svipmót þeirra eigin frum-
stæðu hugmynda og ekki sízt óttans. Eins og angistarveinið
er hið eina bænarform dýrsins, þannig er líka angistin veru-
legur þáttur i bænum og guðsdýrkun frumstæðra manna.
Þeir sjá náttúruöflin leggja í rústir á andartaki margra ára
uppbyggingarstarf mannanna og þeir ímynda sér, að þar séu
illir andar eða reiði guðanna að verki. Æðsta hugsjón þeirra
er hinn hrausti stríðsmaður, sem gæddur er mætti til að refsa
og hefna fyrir það, sem þeir telja ranglæti. Þess vegna eru
líka guðir þeirra refsandi og hefnandi guðir, sem fyrst og
fremst ber að óttast. 1 augum fólksins var konungurinn son-
ur guðanna, ef til vill leit það á harm sem holdi klæddan
guð, orð hans voru lög, og hann hafði vald á lifi og dauða.
Guödómlegt lýðræði er smám saman að þróast á jörðinni.
1 augum nútimamanna er allt þetta frumstæð heiðni og
hjátrú, en eigi að siður var guðdómleg stjóm að baki þessu
ástandi. Menn framtíðarinnar munu líta á núverandi menn-
ingu sem frumstæðan heiðindóm, en þeim mun vera ljóst, að
einnig að baki núverandi örbirgðarástands hefur dulizt frjó-
angi konunglegrar vitundar, ekki i neinum einstökum guð-
dómlegum einvaldsherra, heldur i allri vitund og breytni
fólksins. Það, sem er að gerast á okkar tímum, er þetta, að
guðdómlegt lýðræði er smámsaman að þróast og á að leysa
af hólmi það einveldi, sem þegar hefur glatað guðlegu eðli
sínu vegna úrkynjunar sinnar. Sagan sýnir, hvemig konungs-
veldið breyttist. Frá því að vera „helgir menn“, sem í raun