Morgunn - 01.12.1984, Page 29
SAI JNTAHUGMYNDIR . . .
103
var að skvetta vatni á trýnið á honum af því, að selirnir
hfa í söitu vatni og eru því alltaf þyrstir. Selurinn var
fleginn eftir föstum reglum, kjötið skorið samkvæmt síð-
venju og því úthlutað meðal allra viðstaddra. Selshaus-
kúpan var svo hengd upp bak við lampann og þar var
sagt, að sálin hefðist við þar til hauskúpunni var fleygt í
sjóinn þegar leið að vori. Þá fór sálin á gamlar slóðir og
fór í kópana, sem voru að byrja að teygja sig á fitjaðan fót
mót hækkandi sól. Stundum var öllum selbeinunum frá
vetrinum hent í sjóinn til að tryggja endurholdgunina
(Knud Rasmussen, 1931, 166 s. á., 1929: 184, 18614 (Birket
Smith, 1959).15
I'Vamliahlslíf sálarinnar
Nú er komið að lokakafla þessa mál um sálina í frum-
stæðum trúarbrögðum. Það er framhaldstilvera hennar,
hvernig hún er áfram til óháð því hvað um líkamann
verður. Á sama hátt og dýrin eiga sér sálir, sem varðveitt-
ar eru af eigendum dýranna, eða ráðendum þeirra, þá er
sál mannsins í sjálfu sér ekkert frábrugðin dýrasálunum.
Hún er líka partur af stærri heild, og oft á tíðum undir
vernd voldugs máttar eða anda. Lausasái mannsins held-
ur áfram að vera til, og hún sameinar tvennt: vitund
mannsins, tilfinningu hans fyrir að vera hann sjálfur, og
vera óháð líkamanum, laus við hann, frjáls undan því, sem
hann hendir. En hún er í hættu hvar hún fer, og á sama
hátt og líkaminn er særanlegur þá getur sálina hent marg-
vísleg hrösun og áföll. Það er langt frá því, að sálin sé
talin hafin yfir náttúruiögmáiin: hún er meira að segja
ákaflega háð þeim, og verður að glíma við vandamál ekki
síður en iíkamssálirnar. Árþúsundum saman virðast menn
hafa gert sér hugmynd um, að einhver hluti mannsins
lifði af líkamsdauðann. Neanderthalsmenn bjuggu um lík
°g veittu þeim umbúnað, sem virðist hafa miðað að þvi